دکتر حاتم قادری استاد دانشگاه «تربیت مدرس» تهران مشکلات کنونی ایران مانند ناکارآمدی در مدیریت کشور، دشمنی با خارج، بدبینی نسبت به داخل، نداشتن آموزههای لازم برای تعامل با دنیا و ایجاد تکنولوژی، انتخاب راهحل نظامی و حمایت از رژیم فاشیستی بشار اسد را ناشی از نوع شیعهگری حکومت «جمهوری اسلامی» دانست.
این پژوهشگر 64 سال و نویسنده حداقل 20 کتاب در حوزه تاریخ و علوم سیاسی در گفتگوی مفصل خود اظهار داشت:
«حقیقت این است که در هسته حاکمیت ایران، تفسیری از شیعه و شیعهگری وجود دارد که بر آن اساس، گروهی حقانیت این جهانی و آن جهانی دارند و اطرافشان پر از منافقان، کافران و دشمنان است. آنها همیشه خود را در قلعههایی میبینند که مورد مخالفت و هجوم توطئه داخلی و خارجی است».
وی افزود: «از نظر این نوع تصور از شیعهگری، خارجیها دشمن هستند و داخلیها مظنون مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.این احساس خطر و تصور، سبب شده ما به سمت اتخاذ رویکرد رادیکال و راهحلهای نظامی پیش برویم. عجیب نیست که با رژیم فاشیستی مثل بشار اسد ائتلاف کردهایم».
قادری علاوه بر انتقاد از ائتلاف حکومت ایران با رژیم اسد، راجع به تاثیر ایدئولوژی مسئولین این کشور بر سیاستهای منطقهای آنها، به ویژه در دو دهه اخیر نیز تصریح کرد:
«بعد از سرنگونی صدام، شکل داعش و حضور گسترده ایران در عراق و سوریه، عدهای تصور کردند ایران در حال تبدیل شدن به یک قدرت جهانی است؛ قدرتی که کل منطقه را در اختیار دارد و کشورهای عربی به زودی از او پیروی خواهند کرد. این تصور به یک توهم شبیه است، تصوری که هزینههای سنگین اقتصادی بر کشور تحمیل کرد و در عوض راههای دیپلماتیک، گزینههای نظامی را پیش روی نظام سیاسی قرار داد».
او درباره ارتباط بین اندیشه حاکمان ایران و رابطه آنها با جهان مدرن و تکنولوژی نیز گفت: «ما از حیث معرفتی، آموزههایی را که بتواند برای ایجاد شناخت مناسبتتر از جهان و پیچیدگیهای سیاست بینالمللی، تعامل با جهان و بحث تکنولوژی به ما کمک کند، در اختیار نداشته و نداریم. حاکمان ما توان مدیریتی و کارایی لازم برای اداره کردن جامعه در چنین شرایط دشوار و پیچیده منطقهای و جهانی را ندارند»
دکتر قادری در ادامه این مصاحبه رفتار و نگاه حاکمان کنونی به هموطنانش را چنین مورد انتقاد قرار داد:
«حاکمان ما بر اساس سنت سیاسی و دینیمان به مردم به چشم شهروند نگاه نمیکنند بلکه آنها را بهصورت رمه و خود را شبان میبینند. فقدان حقوق شهروندی، شأن و کرامت انسانی نیز در همین رمه بودن مردم نهفته است. حاکمان هر زمان که لازم داشته باشند در مناسبات و مخاطرات داخلی و خارجی مردم را به صف و از نیروی آنها به جهت نظامی و غیر نظامی استفاده میکنند».
وی در پایان ضمن توصیف اختلاف دو گروه حاکم بر ایران به «دعوای زن و شوهری» و ابراز نومیدی نسبت به توان اصلاحطلبان برای ایجاد تحول در این کشور گفت:
«در ایران دیگر امکان سیاستورزی وجود ندارد. به همین دلیل عمده نیروها به سمت نیروهای پلیسی و امنیتی و یا نیروهای شخصی در مواجهات خیابانی برگشته اند. دیگر تقریباً امکان حکومت مؤثر در ایران وجود ندارد. آینده ما بسیار خطرخیز، نامناسب و سخت است».