اهتمام كانون نويسندگان ايران به مسايل فرهنگى مليت هاى غير فارس بيشتر شده است. شايد حضور فزون تر قلمزنان اين مليت ها در اين نهاد كاملا مستقل باعث شده است تا نويسندگان مترقى درون آن انگيزه بيشترى براى اين امر پيدا كنند. من در مجمع عمومى كانون در سال ١٣٧٨ گفتم كه كانون نويسندگان ايران با برداشتن گام هايى مى تواند كانون نويسندگان ايران باشد و نه كانون نويسندگان فارس. در آن مجمع، شاملو، سيمين بهبهانى، گلشيرى، سپانلو، احد بهرنگى و مسعود ميناوى هم بودند كه اكنون دنياى ما را ترك كرده اند.استقلال كانون به بهاى خون نگارى دوستانى چون پوينده و مختارى پديد آمده است. بيانيه آبان ماه كانون در باره قتل مشكوك حسن حيدرى، شاعر اهوازى و بيانيه اخيرشان در باره روز جهانى زبان مادرى، تاييدى بر اين كلام است. اين بيانيه به سه زبان فارسى، تركى و كردى منتشر شد و ترجمه عربى آن نيز چند روز پيش آماده گرديد. من در اينجا هر چهار نسخه اين بيانيه را در اينجا مى آورم:
روز جهانی زبان مادری گرامی باد!
زبان، تنها راهی برای ارتباط نیست، بلکه محمل اندیشه و احساس بشری نیز هست؛ از این رو، به حاشیه راندن و حذف زبانهای مادری، نادیده گرفتن و سرکوب عواطف و اندیشههای گروههای مختلف مردم است. سیاستهای اقتدارگرایانه، برای تبدیل “زبان رسمی” به پتکی بر سر دیگر زبانهای کشور، امکان گفتگو و تفاهم بین فرهنگها را از بین میبرد و موجب نابودی بخشی از میراث فرهنگی و تباه کردن حق انسانی میشود. در ایران اما حاکمان نه تنها بهعمد استفاده از زبان مادری را محدود کردهاند بلکه فعالان حوزهی زبان مادری را با پروندهسازی و اتهامات واهی و امنیتی راهی زندان میکنند؛ اخیراً چهار نفر از فعالان حق زبان مادری را مجموعاً به هشت سال زندان و هشت سال تبعید محکوم کردند. از سوی دیگر با اجرای طرحهایی چون “بسندگی زبان فارسی” موجب تبعیض بیش از پیش میان مردم میشوند .
کانون نویسندگان ایران، همانگونه که در بند سوم منشور خود آورده است: “رشد و شکوفایی زبانهای متنوع کشور را از ارکان اعتلای فرهنگی و پیوند و تفاهم مردم ایران میداند…”، اهمیت حفظ زبان مادری را به همگان یادآوری میکند و روز جهانی زبان مادری را گرامی میدارد.
کانون نویسندگان ایران
یکم اسفند ۱۳۹۸
همچنین بیانیه کانون نویسندگان ایران
یورش نیروهای امنیتی و انتظامی به جشن پنجاه سالگی کانون نویسندگان ایران را محکوم می کنیم
روز جمعه چهارم خرداد 1397 ماموران امنیتی و انتظامی با یورش به جشن پنجاهمین سال تأسیس کانون نویسندگان ایران، مانع از برگزاری آن شدند. ساعاتی پیش از آغاز مراسم، نیروهای یادشده مکان برگزاری جشن و اطراف آن را محاصره و از ورود اعضای کانون و سایر دعوت شدگان جلوگیری کردند. ماموران سپس با استناد به حکم قضایی به مکان برگزاری مراسم هجوم برده و ضمن بازداشتن اعضای گروه تدارک جشن، اموال کانون شامل پوسترها، فلشها و بشقابهای مزین به آرم کانون را که به رسم یادگار تهیه شده بود به غارت بردند.
چنین برخوردهایی که بیانگر نقض آشکار ابتداییترین حقوق شهروندی است بیسابقه نیست؛ از آن میان میتوان به ممانعت از برگزاری مراسم یادبود احمد شاملو، محمد مختاری، محمد جعفر پوینده و علی اشرف درویشیان در سالهای اخیر اشاره کرد. یورش به مراسمی در مکانی خصوصی و بدون اعلام عمومی با حضور جمعی از نویسندگان، ناشران، هنرمندان و کنشگران فرهنگی و اجتماعی و قرق چندین ساعتهی یک منزل مسکونی و کوچه و خیابان اطراف آن نشان از تشدید اعمال سرکوبگرانهی حکومت جمهوری اسلامی دارد. طُرفه اینکه چنین برخوردهایی در شرایطی صورت میگیرد که حکومت پس از اعتراضهای مردمی دیماه گذشته، مدعی به رسمیت شناختن حق اعتراض و تجمع مخالفان و معترضان شده بود. بدیهیست کانون نویسندگان ایران که نیم قرن است در راه سانسورستیزی و دفاع از آزادی اندیشه و بیان بی هیچ حصر و استثنا، متحمل رنجها و زخمهای فراوان شده و حتی شماری از اعضای فعال و سرشناس خود را از دست داده است با چنین یورشهایی از ایفای نقش آزادیخواهانه و فرهنگی خود باز نمیماند و نخواهد ماند. سرکوبگرانی که در نیم قرن گذشته کمر به نابودی کانون بسته بودند اکنون کجایند؟ کانون اما همچنان هست، پنجاه سالگی خود را پشت سر گذاشته، به حیات سرفراز خود ادامه میدهد و شادا که با نسل جوانِ نویسندگان آزادیخواه روز به روز شکوفاتر و شادابتر میشود.
کانون نویسندگان ایران هجوم به مراسم یادشده، غارت اموال کانون و ایجاد مزاحمت برای ساکنان خانه، همسایگان، مدعوین و پیامد آن را که همانا چیزی جز سرکوب آزادی بیان و آزادی گردهمایی نیست، محکوم میکند. کانون برگزاری این گونه مراسم و گردهماییها را حق اولیهی هر انسان و هر تشکلی میداند و از مجامع فرهنگی و اهل قلم و آزادیخواه در سراسر جهان میخواهد به برخوردهای سرکوبگرانهی حکومت ایران اعتراض کنند و به دفاع از کانون نویسندگان ایران برخیزند.
کانون نویسندگان ایران
پنجم خرداد 1397