Media təbliğatına və şişirtmələrə baxmayaraq, “İran İslam Respublikasının strateji dərinliyinin sütunu” kimi tanınan Suriya və Bəşər Əsəd sürətli siyasi dəyişikliklər və ağır hərbi zərbələr nəticəsində parçalanmaq üzrədir. “Hərəmin müdafiəçiləri” adlandırılan qüvvələrin və Qasım Süleymaninin qəhrəmanlıq dastanları, İranın 50 milyard dollar xərclədiyi bu layihə artıq əriyir və nəticədə İran İslam Respublikasının daxilində sürətli dəyişikliklər üçün zəmin yaranır.
Hizbullahın dağılması, nüvə danışıqları, Xameneinin varisliyi ilə bağlı qanlı və ciddi müzakirələr, həmçinin SEPAH komandirləri və İranın informasiya və təhlükəsizlik qurumları arasındakı dərin fikir ayrılıqları İran daxilində dəyişikliyin zəngini çalır.
Lakin Suriyadakı reallıqlar, o cümlədən SEPAH, Suriya ordusu və kəşfiyyat orqanlarının PKK terror qruplaşması ilə Əsəd rejiminə qarşı müxalif qüvvələrə və xalqa qarşı sahə koordinasiyası, Güney Azərbaycanın qərbindəki reallıqların bir şablonu kimi ortaya çıxır. Bu, Güney Azərbaycan Milli Hərəkatının hadisələrə daha diqqətli yanaşmasını zəruri edir.
Biz bilirik ki, İran İslam Respublikasının İranda zülm altında olan millətlərə qarşı doktrinası, “ərazi bütövlüyü” və “sionizmin təsiri” adı altında irqi assimilyasiya və “yandırılmış torpaq” siyasətidir. Bu siyasət, mərkəzi hakimiyyətin zəifləyəcəyi və ya boşluq yaranacağı ehtimalına qarşı, zülm altındakı millətləri və məzhəbləri bir-birinə qarşı qoyaraq rejimin öz xeyrinə olan layihələri həyata keçirmək üçün planlaşdırılmışdır.
Bu səbəbdən, Əhvaz, Bəlucistan, Türkmən Səhrası və Qaşqay türklərinin yaşadığı bölgələrdə küçə və silahlı üsyanların mövcud olduğu şəraitdə, rejim irqi və məzhəbi uçurumları daha da dərinləşdirir. SEPAH-ın (İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu) təzyiq qolu isə heç bir məhdudiyyət tanımadan qətliam həyata keçirir. Məsələn, son iki ayda SEPAH-ın xüsusi komando briqadası bəhanə kimi istifadə edilən hərbi təlim adı altında Ceyş əl-Ədl qruplaşması ilə ağır döyüşlərə girib. Bu döyüşlərdə briqadanın yüksək rütbəli bir neçə komandiri Ceyş əl-Ədl tərəfindən öldürülüb. SEPAH isə hərbi etik qaydaları pozaraq, adi vətəndaşları və yanacaq daşıyanları “təkfirçi”, “Ceyş əl-Zülm”, “separatçı” kimi böhtanlarla hədəf alır.
Bu doktrina Güney Azərbaycanın şərq, cənub və qərb bölgələrində fərqli şəkildə həyata keçirilir. Azərbaycanın cənubunda (Qəzvin, Əbhər, Miyanan və s.) rejim farslaşdırma siyasətini dərinləşdirir. Şərqi Azərbaycanda isə gilek və talış azlıqlarını təşkilatlandırıb idarə edərək, əraziləri ayırmaq və bu bölgələri başqa vilayətlərə birləşdirmək cəhdi ilə Azərbaycanın Xəzər dənizinin neftlə zəngin sahilləri ilə quru əlaqəsini kəsmək üçün səssiz və dərin bir plan həyata keçirir. (Ümid edirik ki, Milli Hərəkatın fəalları bu həyati məsələyə daha çox diqqət ayıracaq, lakin görünür ki, bəzi qüvvələr Xəzər dənizinin neftlə zəngin sahilləri məsələsini Milli Hərəkatın gündəmindən çıxarmağa çalışır).
Qərbi Azərbaycanı fərqləndirən xüsusiyyət isə Makı, Yola Gəldi, Salmas və Urmiya bölgələrində onlarla PKK terror düşərgəsinin mövcudluğudur. Bu terrorçular və onların komandirləri SEPAH tərəfindən kəşfiyyat, təhlükəsizlik, təlim və logistika baxımından dəstəklənir. Rejim bu elementlərdən və onların mafiyaya bağlı siyasi qollarından Güney Azərbaycan türklərinin milli hərəkatına qarşı effektiv şəkildə istifadə edir və mərkəzi hakimiyyətin boşluq yaratdığı hər hansı bir dəyişiklikdə Qərbi Azərbaycanı “Suriya ssenarisi” ilə üz-üzə qoymağı planlaşdırır.
Yəni, qeyd etdiyimiz kimi, Suriyadakı sahə dəyişikliklərinin gedişi Qərbi Azərbaycan üçün bir şablon kimi hazırlanmışdır. SEPAH Qüds Qolu və Qasım Süleymaninin rəhbərliyi ilə Bəşər Əsəd rejimi Suriyada türkmən və ərəblərin tarixi ərazilərini PYD-yə (PKK-nın Suriya qanadı) təhvil verdi. Şübhəsiz ki, Tehranda hakimiyyətin zəifləyəcəyi və ya boşluq yaranacağı halda, Qərbi Azərbaycanın əraziləri də eyni doktrina əsasında, “yandırılmış torpaq” siyasətini davam etdirmək üçün PKK terror qruplaşmasına veriləcəkdir.
Bunu Suriyada da gördük: PKK terror qruplaşması bir neçə solçu ərəb, türkmən, assur və erməni qüvvəsini öz tərəfinə çəkərək, “Suriya Demokratik Qüvvələri” adlı bir strukturu təşkil etdi. Bu quruluş, mərkəz və idarəetmə səlahiyyətini PKK-ya verərək, “kantonlar yaratmaq” layihəsini başlatdı və türkmənləri və ərəbləri tarixi ərazilərindən çıxarmağa başladı.
Uzun müddətdir ki, PKK-nın Qəndildəki nəzəriyyəçiləri və PJAK-ın (PKK-nın İran qanadı) media və nəşrləri, o cümlədən PJAK-ın rəsmi orqanı olan “Alternativ” jurnalı, “İran Demokratik Cəbhəsi”ni nəzəri baxımdan əsaslandırmağa çalışır.
Bu terror qruplaşması Tehran rejiminin faşist mediası ilə eyni dildə danışaraq, uydurma “Urmiya vilayəti” və “millətlərin göy qurşağı” anlayışını təbliğ edir və Qərbi Azərbaycanda “kantonlar yaratmaq” layihəsini başlatmışdır. (Qərbi Azərbaycanın müdafiəsi üzrə Xalq Komitəsi illər öncə “Topraq” jurnalında kantonlaşma layihəsi ilə bağlı xəbərdarlıqlar etmiş və məqalələr dərc etmişdi.)
Təəssüf ki, Suriyada olduğu kimi, az sayda solçu türk, türkmən, ərəb və bəluç da “İran Demokratik Cəbhəsi” layihəsinə cəlb olunub. İlk böhran zamanı bu quruluş adı altında silahlı, qeyri-milli döyüşçülərin Qərbi Azərbaycanda fəaliyyət göstərdiyinə şahid ola bilərik.
Bu təhlükəli layihəyə qarşı, Güney Azərbaycanın milli varlığını hədəf alan antitez nədir?
Suriyada baş verən sürətli siyasi və hərbi dəyişikliklər göstərdi ki, Bəşər Əsəd rejiminin müxalifləri ideoloji və dünyagörüşü baxımından fərqli olsalar da, son dörd ildə “Keçid Hakimiyyəti Şurası”, “Milli Parlament” və “Hərbi Şura” adı altında siyasi və hərbi birgə fəaliyyətə razılaşıb. Onlar vahid bir çətir altında birləşərək güclü qüvvələr yaratmış və beynəlxalq və regional şərtləri diqqətlə izləyərək, Əsəd rejimi və onun müttəfiqləri – Hizbullah, PYD və İranın layihələrini neytrallaşdırmaq və milli hakimiyyəti bərqərar etmək üçün mübarizəyə atılmışlar.
Biz, zülmə məruz qalmış bir millət olaraq, tarixi və hakimiyyət mövqeyimizi kifayət qədər milli şüurun inkişaf etməməsi səbəbindən itirdiyimizi və assimilyasiya, etnik təmizləmə, torpaq itkisi təhlükəsi ilə üz-üzə qaldığımızı qəbul etməliyik. Düşmənlərin doktrina və layihələrinə qarşı düzgün təhlil və ciddi bir antitez hazırlamaq zəruridir. Əks halda, tarixi torpaqlarımızdan məhrum olmağa və bir millət olaraq məhv olmağa məhkumuq.
Praktiki olaraq heç bir problem şüarlarla, şişirtməklə və ya media nümayişləri ilə həll edilə bilməz. Bu mübarizə təşkilatlanma, güclü lobbiçilik və effektiv diplomatiya tələb edir ki, qarşı tərəfin layihə və doktrinalarını təsirsiz hala gətirəcək şərait yaradılsın.
Azərbaycan Milli Dirəniş Təşkilatı (Dirəniş) uzun illərdir milli hərəkat daxilində və xaricdə təşkilatların və qüvvələrin birliyinə təkid edir.
Dörd təşkilatın fəaliyyət müddətində əldə etdiyi həmfikirlik və birgə əməkdaşlıq göstərdi ki, bu yolda ciddi addımlar atmaq mümkündür və lazımdır. Suriyadakı Bəşər Əsəd rejiminin müxaliflərinin buna nail olması bu mövzunun əhəmiyyətini daha da artırır.
Faşist və mühafizəkar rejimin təbliğat və təxribat maşınına baxmayaraq, milli hərəkatın siyasi təşkilatları digər təşkilatlarla və zülm altındakı digər millətlərin nümayəndələri ilə təşkilati əlaqələr qurmalı və onların fəaliyyətlərini vahid bir çətir altında toplamaq üçün israrlı olmalıdırlar. Eyni zamanda, lobbi fəaliyyətlərini Qərbə yönəlik bir baxışla Ankarada, Bakıda, Moskvada və Pekində – regional və beynəlxalq oyunçularla əlaqələr quraraq əsaslandırmalıdırlar. Çünki sahədəki reallıq göstərir ki, lobbiçilik olmadan, nə qədər güclü olursa-olsun, hər hansı bir hərəkət və ya hərəkat məğlubiyyətə məhkumdur.
Azərbaycan türklərinin milli fəalları və xalqı təşkilatlanma və özünümüdafiə hüququ haqqında fantastik sözlərlə qorxudulmamalıdır. Təəssüf ki, son onilliklərdə milli hərəkatın üzərinə bir düşüncə hakim edilib ki, təşkilatlar yalnız xaricdədir, biz mülki mübarizə aparırıq və Avropada, Amerikada və digər ölkələrdə təşkilatların lobbi fəaliyyətlərini demonizasiya ediblər.
Bu demonizasiya bir millətin məhvi üçün dərin bir quyu qazmaqdır. Bir millət isə milli varlığını və həyatını qorumaq üçün özünümüdafiə hüququndan, təşkilatlanmadan və küçədə, meydanda iştirakdan başqa bir çarəsi yoxdur.
Suriyada baş verən son hadisələr bizim üçün böyük bir dərsdir. Əsədin müxaliflərinin qələbəsi və pan-iranist faşistlərin, xüsusilə PKK terror qruplaşmasının və onun regiondakı müttəfiqlərinin məğlubiyyəti, Güney Azərbaycanın tarixi torpaqlarını qorumaq və milli taleyimizi müəyyən etmək üçün milli mübarizəni sürətləndirməyin zəruriliyini bir daha vurğulayır.