Bu barədə 2024-cü il avqustun 1-də SOCAR ilə qaz tədarükünə dair ilk dəfə müqavilə bağlayan “Geoplin” şirkətindən məlumat verilib.
“Report”un sorğusuna cavab olaraq şirkətdən bildiriblər ki, Azərbaycan qazının tədarük həcmi və vaxtı ilə bağlı sövdələşmənin təfərrüatlarını açıqlaya bilmirlər.
“Azərbaycan qazının Sloveniyaya tədarükü ilə bağlı məlumatların məxfiliyi SOCAR ilə razılaşdırılıb. Təəssüf ki, biz imzalanmış sazişlə bağlı press-relizdə dərc olunanlardan başqa, əməliyyatın xüsusiyyətləri ilə bağlı təfərrüatları açıqlamamağa məcburuq”, – Sloveniya şirkətindən qeyd edilib.
Məlumata görə, saziş iki şirkət arasında uzunmüddətli əlaqələrin qurulması üçün əsas sayıla bilər.
SOCAR-da hesab edirlər ki, bu, Avropa ölkələri ilə qaz sahəsində əməkdaşlıq üçün yeni perspektivlər açan vacib sazişdir. Tədarük həcmi isə şirkətin imkanlarından və tədarük edilə bilən sərbəst həcmlərin mövcudluğundan asılı olacaq.
Sloveniyanın Ətraf Mühit, İqlim və Energetika Nazirliyi də Azərbaycanla imzalanmış sazişin təfərrüatlarını açıqlamaqdan imtina edib.
“Forbes” nəşri Azərbaycan qazının Sloveniya bazarına nəqli marşrutunun xəritəsini dərc edib. Bu marşrut Trans-Adriatik qaz kəmərinin Albaniyadakı hissəsindən keçməlidir. Nəşr, həmçinin tədarük həcmlərinin kiçik olacağını və sazişin qısa zaman kəsiyini əhatə edəcəyini ehtimal edir.
İtaliya, Xorvatiya, Avstriya və Macarıstanla həmsərhəd olan və 2,1 milyon əhaliyə malik Sloveniya uzun müddət Rusiya qazının idxalına arxalanıb. 2020-ci ildə Sloveniyaya idxal edilən təbii qazın 81 %-i Rusiyanın payına düşüb.
İndi Sloveniya Azərbaycan qazının Türkiyə, Gürcüstan, İtaliya, Yunanıstan, Bolqarıstan, Rumıniya, Macarıstan və Serbiyadan sonra tədarük edildiyi doqquzuncu ölkədir. Hətta ilkin mərhələdə tədarükün həcmi kiçik olsa belə, SOCAR ilə müqavilə imzalamaqla Sloveniya qarşıdan gələn qış mövsümündə artan tələbat və fors-major hallarda Azərbaycanın qaz tədarükü ilə bağlı dəstəyini rəsmi şəkildə təmin edib.
Məlum olduğu kimi, Rusiya 2022-ci ildən etibarən boru kəmərləri ilə Avropaya qaz tranzitini xeyli azaldıb, lakin Avstriya, Macarıstan və Slovakiya kimi ölkələr Rusiya idxalından son dərəcə asılı olaraq qalır. Rusiya qazının Ukrayna ərazisindən tranziti 2025-ci il yanvarın 1-dən dayandırılarsa, sözügedən ölkələr çətin vəziyyətə düşə bilər. Sloveniya isə artıq Azərbaycan qazı hesabına özünü fors-major hallardan sığortalayıb.