برای اولین بار در تاریخ، آذربایجان موفق شده گاز طبیعی خود را از طریق خطوط لوله به بازار اروپا صادر کند. پس از اتصال موفقیت آمیز خط لوله گاز ترانس آدریاتیک به شبکه توزیع گاز ایتالیا در ۱۵ نوامبر، امروز گاز طبیعی تجاری از مِلِندوگنو به ایتالیا، از نِیا مِسیموریا و از طریق شبکه دِسفا به یونان و بلغارستان تحویل داده شد.
آذربایجان با دسترسی مستقیم به بازار گاز اروپا، که بزرگترین وارد کننده گاز طبیعی در جهان است، فرصت های صادراتی خود را متنوع کرده است. این امر نه تنها به اقتصاد کشور ارزش افزوده، بلکه موجب تقویت استقلال اقتصادی آذربایجان می شود.
رونق عبدالله یف، رئیس سوکار گفت: “در این روز تاریخی، من می خواهم از کشورها و شرکت های شریک تشکر کنم که پروژه های «تاپ» و شاه دنیز -۲، کریدور گاز جنوب را ایجاد کردند و برای اولین بار در تاریخ به انتقال گاز آذربایجان به بازار اروپا کمک کردند. ما از متخصصان، همه همکاران، موسسات مالی حمایت کننده از این پروژه و ساکنان جوامعی که خطوط لوله ما از آن عبور می کنند، قدردانی عمیق خود را ابراز می داریم. سوکار و کارگران نفت آذربایجان که با موفقیت این مأموریت تاریخی را به اتمام رسانده اند، به مردم اتحادیه اروپا و مردم آذربایجان تبریک می‌گوید.”
وی افزود: “هفت سال پیش، ما تصمیم نهایی سرمایه گذاری را با شرکای خود گرفتیم و با امضای توافق نامه های خرید ۲۵ ساله گاز با شرکت های توزیع گاز اروپا، این کار را آغاز کردیم. ساخت سه خط انتقال گاز ۳ هزار و ۵۰۰ کیلومتری که برخی آن را در آن زمان غیرممکن می دانستند، دیگر به اتمام رسیده است. گاز آذربایجان امروز در اروپا است.”
“اروپا با دستیابی به گاز طبیعی از یک منبع جدید از طریق یک مسیر جایگزین، امنیت انرژی خود را تقویت می کند. کاهش تولید در اروپا نیاز به حجم بیشتری از گاز در بازار را ایجاد می کند و گاز آذربایجان به رفع این نیاز کمک می کند. بنابراین، اهمیت آذربایجان برای قاره کهن افزایش خواهد یافت. ”
لوکا اسکیپاتی، مدیر عامل «تاپ» در مورد این رویداد تاریخی اظهار داشت: “امروز یک روز تاریخی برای پروژه ما و همچنین کشورهایی است که از آن خط لوله عبور می کند. «تاپ» بخشی جدایی ناپذیر از شبکه گاز قاره است و به نقشه راه انتقال انرژی کمک می کند. ما یک مسیر حمل و نقل مطمئن، مستقیم و راحت به جنوب شرقی اروپا و سایر کشورها ارائه می دهیم.”
مرحله دوم تحقیقات بازار برای گسترش بیشتر «تاپ» و افزایش ظرفیت خط لوله به ۲۰ میلیارد متر مکعب در تابستان ۲۰۲۱ آغاز می شود.
لازم به ذکر است که «تاپ» گاز طبیعی را از میدان عظیم شاه دنیز در بخش آذربایجان دریای خزر به اروپا منتقل می کند. این خط لوله ۸۷۸ کیلومتری به خط لوله تاناپ ترانس-آناتولی در مرز ترکیه و یونان در کیپویی متصل می شود و از یونان، آلبانی و دریای آدریاتیک عبور می کند و به سواحل جنوبی ایتالیا می رسد.
«تاپ» می تواند از طریق اتصال دهنده های متصل به اتصال گاز به کشورهای جنوب شرقی اروپا را تأمین کند. به عنوان مثال، بلغارستان با تأمین ۳۳ درصد از گاز طبیعی مورد نیاز خود از طریق «تاپ» می تواند امنیت تأمین گاز خود را تقویت کند. این به نوبه خود استفاده گاز طبیعی در کشور را افزایش می دهد. نمایندگی های «تاپ» در یونان و آلبانی و همچنین ایتالیا نیز فرصت هایی را برای انتقال گاز آذربایجان به سایر کشورهای اروپایی فراهم می کند.
«تاپ»، به عنوان آخرین بخش از کریدور گاز جنوبی، که دسترسی قابل اعتماد اروپا به منبع جدید گاز طبیعی را فراهم می کند و از اهمیت استراتژیکی برخوردار است، نقش مهمی در تقویت امنیت انرژی اروپا، تنوع بخشیدن به منابع و استفاده از اهداف کربن زدایی دارد.
سهامداران تاپ سوکار (۲۰٪) ، بی‌پی (۲۰٪) ، اس‌نام (۲۰٪) ، فلوکسیس (۱۹٪) ، اِناگاز (۱۶٪) و آکسپو (۵٪) هستند.
