پکن توقف تخلیه و بارگیری کالا به کشتیهای ایرانی را مرتبط با عدم رعایت استانداردهای زیست محیطی سوخت کشتیهای جمهوری اسلامی عنوان میکند ولی فعالان و نمایندگان اقتصادی علت اصلی آن را تبعیت پکن از تحریمهای آمریکا علیه این شرکت میدانند.
پس از اعلام برخی رسانهها در ایران مبنی بر اینکه پس از گذشت دو هفته از لنگر انداختن ۶ كشتی ایرانی متعلق به شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی در بنادر چین و صادر نشدن اجازه حركت به آنها، پدرام سلطانی، عضو شورای عمومی فدراسیون جهانی اتاقهای بازرگانی، روز پنجشنبه با انتشار توییتی اعلام کرد که دوره زمانی معطلی کشتیهای ایرانی در بنادر چنین بیش از ۲ ماه است.
آقای سلطانی نوشت: «۲-۳ ماه است که کشتیهای شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی اجازه تخلیه و بارگیری در بنادر چین را ندارند. دهها میلیون دلار کالا روی کشتیها، یا در بنادر، بلاتکلیف است و بخشی از آن در حال از بین رفتن. ظاهر: عدم اجرای قانون سوخت کم سولفور باطن: اجرای تحریمهای آمریکا علیه کشتیرانی ایران.»
از سوی دیگر، روزنامه شرق به نقل از یک منبع مطلع در وزارت خارجه ایران نوشت که چین پس از اعتراضهای اخیر نسبت به توافق ۲۵ ساله میان ایران و چین، پکن «كمی گلهمند شده» و همین امر حل مشکل بارگیری و تخلیه کشتیهای ایرانی را به تاخیر انداخته است.
با نا امیدی از مذاکرات دیپلماتیک پشت پرده وزارت خارجه ایران برای حل مساله کشتیهای ایرانی، برخی بازرگانان ایرانی، سفیر چین در تهران را به طور مستقیم مورد پرسش قرار دادهاند.
علی شریعتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، روز پنجشنبه دوم مرداد در واکنش به خبر اعلام شده توسط آقای سلطانی، سفیر چین در تهران را خطاب قرار داد و نوشت: «جناب سفیر چین اگر اینهم شایعات است پس پاسخ دهید تا دوستی از بین نرود یا فقط در حوزه کرونا علاقمند مباحثه هستید؟»
در این بین شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی نیز با انتشار اطلاعیهای اتهام استفاده از سوخت با سولفور بالا در ناوگان خود را رد کرده و اعلام کرد: «از ماهها قبل آمادگیهای لازم برای اجرای الزامات کنوانسیون جلوگیری از آلودگی دریا (مارپول) مربوط به استفاده از سوخت کمسولفور در کشتیهای ناوگان ملی اجرایی شده و قبل از موعد مقرر اجرای الزامات در ابتدای ژانویه سال جاری میلادی(تعیین شده از سوی سازمان بینالمللی دریانوردی (آیاماو)، تجهیزات کشتیها به روزرسانی شده و سوخت منطبق (کم سولفور) برای استفاده کشتیهای ناوگان تدارک شده است.»
استفاده از سوخت کم سولفور از ابتدای سال جاری میلادی برای همه کشتیها الزامی شده است. البته یحیی رضایی، دبیرکل اتحادیه مالکان کشتی ایران، سه روز پیش از پایان اولتیماتوم سازمان بینالمللی دریانوردی به ایرنا گفته بود که سوخت کم سولفور به اندازه کافی در ایران تولید نمیشود.
بر همین اساس، وزات نفت ایران، پالایشگاه نفت شازند را به تولید ماهانه ۴۵ هزار تن سوخت کم سولفور مکلف کرد. این در حالی است که میزان مصرف سالانه سوخت کشتیهای ایرانی حدود یک و نیم میلیون تن است.