
محمد اسلامی روز چهارشنبه ۳۱ فروردین در ادامه گفت در سالهای اخیر گزارشهایی از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی «برخلاف فعالیتهای هستهای ایران» منتشر شده، اما با گفتوگو و رایزنیهای انجام گرفته، این مباحث «خاتمه» پیدا کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی چهار سال گذشته خواستار گزارش ایران درباره منشا اورانیوم پیدا شده در چندین سایت مشکوک اعلام نشده ایران بوده است و هنوز نیز بر توضیح تهران اصرار دارد.
بازرسان آژانس تاکنون چهار محل «مشکوک» را در ایران شناسایی کردهاند که یک مورد آن در تورقوزآباد، حومه تهران، و یک مورد دیگر در اصفهان است که هر دو آنها «در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا با هدف از بین بردن رد اورانیوم تخریب شدهاند».
اظهارات محمد اسلامی درباره خاتمه یافتن مباحث پیرامون این سایتها در حالی است که آژانس بارها از ایران به خاطر عدم همکاری در شفاف شدن ماهیت این سایتها و منشا اورانیوم پیدا شده، انتقاد کرده و تاکنون گزارشی درباره حل و فصل این موضوعات منتشر نکرده است.
آخرین بار، روز ۱۴ اسفند پارسال، ساعاتی پس از دیدار مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و آقای اسلامی، دو طرف در بیانیهای مشترک اعلام کردند که ایران باید «حداکثر تا ۲۹ اسفند» درباره سه مکان مشکوک به فعالیتهای پنهان هستهای «توضیحات کتبی» ارائه دهد.
بر اساس این بیانیه، آژانس نیز دو هفته پس از دریافت این توضیحات، به مرور اطلاعات میپردازد و سوالات احتمالی را دوباره برای سازمان انرژی اتمی ایران میفرستد و گزارش نهایی را تا پیش از «برگزاری شورای حکام در خرداد ۱۴۰۱» ارائه میدهد.
محمد اسلامی مدعی شده است این گزارشها مواردی اتهامی بود که به گفته او، اسرائیل و «گروههای ضد انقلاب» دنبال میکنند و سالهاست که «به ایران اتهام میزنند یا آدرسهای غلط میدهند».
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر سابق اسرائیل، مهرماه ۱۳۹۷ در هفتادوسومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل با نشان دادن یک نقشه از گوگل و تصویر سر در ساختمانی در «تورقوزآباد» (شهرک فاطمیه در جنوب تهران) گفت کشورش از چند ماه قبل اطلاعات «انبار مخفی هستهای ایران» در این محل را به آژانس داده است.
ایران همان زمان این اتهامات را رد کرد، اما تحت فشار کشورهای غربی نهایتا به آژانس اجازه داد تا از تورقوزآباد نمونهبرداری کند. آژانس با آزمایش نمونهها نهایتا شهریور ۹۸ اعلام کرد که در این سایت آثار اورانیوم مشاهده شده و خواستار توضیح ایران شد.
طی دو ماه گذشته مذاکرات ایران با اعضای برجام به همراه آمریکا، متوقف شد و همان زمان جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که هماهنگکننده مذاکرات وین بود، اعلام کرد که مذاکرات فنی پایان یافته است و اکنون باید ایران و آمریکا تصمیمهای سیاسی را اتخاذ کنند.
به گفتههای دیپلماتهای غربی، تنها چند موضوع حل نشده در مذاکرات هستهای وجود دارد که شامل خارج کردن نام سپاه از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا و همچنین درخواست ایران از واشینگتن برای دادن تضمین عدم خروج دوباره از برجام است.
دولت جو بایدن اعلام کرده که نمیتواند از طرف دولتهای آینده چنین تضمینی بدهد.