همجوشی هسته‌ای، فرآیندی است که با شکافت هسته‌ای متفاوت عمل می‌کند. نیروگاه‌های هسته‌ای با جدا کردن اتم‌ها از یکدیگر کار می‌کنند اما در فرآیند همجوشی، آن‌ها به هم می‌پیوندند.
هدف رآکتور هسته‌ای جدید ژاپن به نام «JT-60SA»، بررسی امکان همجوشی به عنوان یک منبع انرژی بدون کربن در فرآیندی ایمن‌تر از رآکتورهای فعلی است.
این رآکتور به گونه‌ای طراحی شده است که پلاسمای داخل «توکامک» را تا دمای ۲۰۰ میلیون درجه سانتیگراد گرم می‌کند. توکامک نام دستگاه است که کار آن، محصورسازی پلاسما و در ادامه پایداری آن بر مبنای محصورسازی مغناطیسی است.
رآکتور همجوشی هسته‌ای ژاپن با همکاری اتحادیه اروپا ساخته شده است. پیش از این، فرانسه مونتاژ پروژه همجوشی هسته‌ای را آغاز کرده بود.
هدف از راه‌اندازی این رآکتور، مطالعه فیزیک انرژی همجوشی و حمایت از پروژه «رآکتور آزمایشی حرارتی هسته‌ای بین‌المللی» در فرانسه موسوم به «آی‌تی‌ئی‌آر» اعلام شده است.
سام دیویس، معاون مدیر پروژه JT-60SA روز جمعه اول دسامبر در مراسم راه‌اندازی آزمایشی این رآکتور، گفت که این پروژه آن‌ها را به انرژی همجوشی نزدیک‌تر خواهد کرد.
او همچنین خبر داد در این پروژه که در شمال توکیو اجرا می‌شود، بیش از ۵۰۰ دانشمند و متخصص و ۷۰ شرکت از ژاپن و سراسر اروپا مشارکت دارند.
مجریان این پروژه که از برنامه پیش‌بینی شده عقب‌تر هستند، امیدوارند به مرحله فناوری همجوشی هسته‌ای دست یابند.
کادری سیمسون، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا گفت که رآکتور «JT-60SA»، «پیشرفته‌ترین» توکامک در جهان است.
سیمسون گفت که فیوژن این پتانسیل را دارد که به یک جزء کلیدی برای تولید انرژی خالص در نیمه دوم قرن جاری تبدیل شود.
در دسامبر ۲۰۲۲، آزمایشگاه لارنس لیورمور در آمریکا برای نخستین بار در یک آزمایش همجوشی با استفاده از لیزر، به انرژی خالص دست یافت.
همجوشی هسته‌ای نه‌تنها هیچ خطر فاجعه هسته‌ای ندارد بلکه زباله‌های رادیواکتیو بسیار کمتری نسبت به نیروگاه‌های فعلی تولید می‌کند. بنابراین همجوشی هسته‌ای یکی از بهترین راه‌ها برای تولید انرژی پاک و مقابله با گرمایش جهانی است.
