دوشنبه، ۹ مرداد، در محاصره روستای آق‌دره از توابع تکاب در آذربایجان غربی به دست نیروهای سپاه پاسداران و تیراندازی آنها به اهالی روستا، ۱۰ نفر زخمی و بیش از ۵۰ نفر دیگر بازداشت شدند. مردم این روستا به عدم استخدام مردم بومی منطقه در معدن طلای آق‌دره معترض هستند.
به گزارش منتشر شده در شبکه های اجتماعی، ۱۰ سال پس از آغاز به کار معدن طلای آق‌دره در سال ۱۳۹۳، شرکت پیمانکاری بارها صدها کارگر فصلی را اخراج کرد که این اقدام با اعتراضات و درگیری همراه می‌شد.
چند سال بعد، با شکایت مالک معدن و با حکم دادگاه، ۱۷ کارگر این معدن در ملا‌ء عام شلاق خوردند.
دو معدن طلای آق‌دره و زرشوران سالانه ۴۰ درصد از کل طلای کشور را تولید می‌کنند، با این حال تکاب یکی از فقیرترین شهرهای ایران است و جزو ۳۱ شهر کمتر توسعه‌یافته کشور به شمار می‌آید.
مالک معدن آق‌دره شرکت پویا زرکان آق‌دره است. بنیانگذاران این شرکت که یکی از بزرگ‌ترین کارتل‌های معدنی کشور به شمار می‌آید، علی کلاهدوز اصفهانی و مجید احمدی نیری هستند.
کلاهدوز از اعضای برجسته انجمن حجتیه و معاون پیشین وزارت صنعت و معدن در میانه دهه هفتاد بود که از هاشمی رفسنجانی نشانه درجه سوم لیاقت و مدیریت را دریافت کرد.
کلاهدوز در همان زمان معدن طلای آق‌دره را به یک شرکت پوششی کانادایی واگذار کرد. این شرکت پوششی پس از چند بار دست به دست شدن، در نهایت در شرکت پویا زرکان ادغام شد و به این ترتیب یکی از مهم‌ترین معادن کشور به علی کلاهدوز اصفهانی مجید احمدی نیری، از اعضای پیشین سپاه پاسداران رسید. اگر چه بعدا سهام شرکت پویا زرکان بین چند شرکت تقسیم شد، اما سهامداران جدید، شرکت‌های متعلق به خانواده‌های احمدی نیری و کلاهدوز هستند.
رییس کارخانه آق‌دره عباس احمدی نیری، رییس هیات مدیره شرکت پویازرکان، است و علی احمدی نیری، دیگر برادر او، عضو هیات مدیره این شرکت و ۲۸ شرکت دیگر است.
سرمایه شرکت پویا زرکان ۳۰۰ میلیارد تومان اعلام شده، اما این شرکت سالانه یک تن طلا می‌فروشد. مالکان اصلی این شرکت سال‌هاست ساکن کانادا هستند.
مجید احمدی نیری دو سال پیش در ونکوور کانادا درگذشت و از زمان فوت او بین همسرش، مژگان شاکری صالح، و دو پسر دیگر احمدی نیری، مهدیار و محمد امین، بر سر ارثیه این عضو سپاه پاسداران دعوای حقوقی در دادگاه عالی بریتیش کلمبیا در جریان است.
پسر او، مهدیار احمدی نیری، از ۱۶ سالگی یک کلکسیونر خودروهای لوکس است. مجله اتوبلاگ هلند در مطلبی نوشت خانه مهدیار در ونکوور جای کافی برای ماشین‌های سوپردولوکس نداشت و به همین دلیل ملک همسایه را هم خریدند تا پذیرای ماشن‌های لامبورگینی، پورشه و فراری او باشد.
علی کلاهدوز هم سال‌هاست با پول معدن‌هایی که تصاحب کرده، در خانه‌ای چندمیلیاردی در کانادا زندگی می‌کند.
این در حالی است که سهم مردم تکاب از چندین تن طلای استخراج شده آلودگی شدید زیست‌محیطی است که سلامتی آنها و سایر موجودات زنده در منطقه را تهدید می‌کند.
بر اساس گزارش تحقیق و تفحص مجلس، شرکت پویا زرکان میلیاردها تومان به مراکز دولتی و امنیتی تکاب و آذربایجان غربی رشوه داده و با نفوذ صاحبانش در دولت و سپاه پاسداران، اکثر ملاحظات زیست‌محیطی را رعایت نکرده است.
همین وضعیت در ابعادی وسیع‌تر در معدن زرشوران در ۳۵ کیلومتری تکاب اتفاق افتاده است.
رعایت نکردن الزامات زیست محیطی در سد باطله معدن، باعث نشت سیانور شده که زندگی جانداران منطقه را در خطر جدی قرار داده است.
با این حال، معادن طلای ایران که در هفت استان کشور واقع شده‌اند، در قراردادهای بلندمدت ۲۵ ساله جمهوری اسلامی به چین و روسیه نیز واگذار شده‌اند.
دو سال پیش دبیرکل خانه صنعت و معدن تهران فاش کرد که جمهوری اسلامی در قرارداد با چینی‌ها، قول واگذاری معادن طلای ایران را داده است.
پیش‌تر ۷۰ درصد معدن طلای مزرعه شادی ورزقان آذربایجان شرقی با بیش از دو میلیون تن ذخیره، به یک شرکت چینی واگذار شد. این شرکت حتی کارگران معدن را هم از چین می‌آورد و فقط از ۲۰ کارگر ورزقانی استفاده می‌کند.
معدن طلای اندریان ورزقان هم با ۳۰ میلیون تن خاک طلا به یک روس واگذار شد.
از سوی دیگر، معدن طلای تفتان در استان سیستان و بلوچستان با ذخیره ۴۹ میلیون تن طلا نیز به دست یکی از بزرگ‌ترین کارتل‌های نیمه‌دولتی نظام تصاحب شده است.
