همزمان با برگزاری چهارمین جشنواره بین‌المللی خلاقیت و نوآوری تبریز در هنرهای اسلامی و صنایع دستی، تعدادی از آثار و طرح‌های پژوهشی دانشجویان و اساتید دانشگاه هنر اسلامی تبریز نیز به نمایش درآمده است.
منطقه آذربایجان شرقی، چهارمین نمایشگاه بین‌المللی خلاقیت و نوآوری تبریز در صنایع دستی با حضور ۷۱ مهمان از ۳۰ کشور خارجی، بیست‌وسوم الی سی‌ام خرداد ماه در دانشگاه هنر اسلامی تبریز در حال برگزاری است.
غرفه دانشکده طراحی صنعتی از لامبورگینی تا پرینتر سه‌بعدی
حمیدرضا عمارلو، عضو هیات علمی دانشکده طراحی اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز با ارایه توضیحاتی در خصوص مدل‌سازی گفت: مدل‌سازی یکی از مباحث درسی رشته طراحی صنعتی بوده و طراحی، توانمندی نهایی یک دانشجوی طراحی صنعتی است.
وی ادامه داد: در طراحی دستگاه‌های ارایه شده در این نمایشگاه مانند پرینتر و دستگاه CNC چهار محور، به اصولی همچون مهندسی معکوس، بهینه‌سازی و کاهش قیمت تمام شده محصول توجه شده است.
وی اضافه کرد: برخی طرح‌ها نیز در این نمایشگاه ارایه شده‌اند که صفر تا 100 آن توسط دانشجویان رشته طراحی صنعتی، طراحی شده است.
تولیدکننده‌ها کپی‌برداری را به اعتماد به طراحان جوان ایرانی، ترجیح می‌دهند
عمارلو متذکر شد: به دلیل تحریم و مشکلات اقتصادی نباید طوری برداشت شود که دانشجویان ما در حوزه طراحی، توانمند نیستند، اما متاسفانه این اتفاق افتاده است و بسیاری از تولیدکننده‌ها کپی‌برداری را به اعتماد به طراحان جوان ایرانی، ترجیح می‌دهند.
وی خاطرنشان کرد: انتظار می‌رود صنعت‌گران با شرکت در چنین نمایشگاه‌هایی، طرح و پروتوتایپ‌های آماده دانشجویان را از نزدیک ببینند تا زمینه اعتماد به دانشجویان نیز فراهم شود.
مدل‌سازی لامبورگینی توسط دانشجویان طراحی صنعتی
محمدرضا مهدوی، طراح مدل لامبورگینی و دانشجوی ترم هشت طراحی در این خصوص اظهار کرد: این طرح با استفاده از مهندسی معکوس و از روی مدل واقعی لامبورگینی ساخته شده و فرم کلی آن با تهیه نقشه، شابلون‌ها با استفاده از ماتریال‌های گچ و یونولیت تهیه شده است.
وی ادامه داد: جزئیاتی مانند اسپویلر، دیفیوزر، آینه، چرخ برچسب‌ها پس از پرداخت نهایی به این مدل اضافه شده است، می‌توان از این ایده برای طراحی سایر محصولات در سطح کشوری و بین‌المللی نیز بهره گرفت.
مهدوی خاطرنشان داد: مدل‌سازی این لامبورگینی با مشارکت چهار نفر و در طول یک ماه انجام شده است، اگر این طرح با استفاده از گل رس (clay) ساخته می‌شد، کیفیت بهتری داشت، از مسئولان انتظار می‌رود که مواد و امکانات لازم را برای طراحی و مدل‌سازی فراهم کنند.
پرینتر 3 بعدی
پیام حسینی، دانشجوی مقطع کارشناسی رشته طراحی صنعتی دانشگاه هنر اسلامی تبریز که صفر تا 100 طراحی کامل دستگاه پرینتر سه بعدی را به تنهایی انجام داده است، با ارایه توضیحاتی در این خصوص اظهار کرد: به تازگی طراحی فیلامنت‌ها را هم که ماده اصلی پرینت قطعات است هم خودم شروع کرده‌ام.
وی ادامه داد: یکی از قابلیت‌های ویژه این پرینتر، امکان استفاده از آن با وجود تکان خوردن است، در حالیکه نمونه‌های مشابه با ضربه‌‌ای کوچک، کار نمی‌کنند و همین باعث خراب شدن پروژه‌های چند میلیونی می‌شود.
وی گفت: قیمت تمام شده این دستگاه نسبت به نمونه‌های مشابه بسیار پایین‌تر بوده و قبل از نوسانات ارزی سه میلیون تومان برای آن هزینه شده است، خوشحالم طراحی صنعتی در تبریز به جایی رسیده است که می‌توان کارهای بزرگی در این زمینه انجام داد.
طرح شخصی‌سازی جواهرات
محمد متین چراغیان، دانشجوی طراحی صنعتی دانشگاه هنر اسلامی تبریز در خصوص طرح شخصی‌سازی جواهرات اظهار کرد: پایه این انگشتر ثابت و قابل تغییر بوده و نیازی به تغییر رینگ انگشتر نیست، با توجه به متفاوت بودن سایز انگشت افراد می‌توان با تغییر قسمت جواهر مانند انگشتر تنوع ایجاد کرد، پایه این انگشتر چوبی رویه آن از جنس رزین با طرح آهنربا است.
طرح کانسپت موتور از شرکت بوگاتی
وی با ارایه توضیحاتی در خصوص طرح کاهش حجم موتور گفت: در این طرح با طراحی سیستم کنترل تعویض دنده و کاهش حجم موتور، شتاب و قدرت موتورهای سنگین‌تر حفظ شده، همچنین در این طرح تلاش شده است تا با طراحی سیستم کنترل باد خروجی موتور سیکلت، کنترل و فرمان پذیری آن بیشتر شود.
وی اظهار کرد: دو ماه برای یاد گرفتن زبان طراحی موتور این شرکت زمان، صرف شده است، متاسفانه آن گونه که باید به صنعت کشور توجه نمی‌شود تا از طراحان صنعتی نیز در این زمینه استفاده شود.
دستگاه فرز CNC چهار محور
سجاد الغاثی، طراح پروژه دستگاه فلز CNC چهار محور در این خصوص بیان کرد: دستگاه فرز دامنه کاری زیادی داشته و در صنایع مختلف از صنایع پزشکی گرفته تا صنایع کادر کاربرد دارد که طرح من، مخصوص استفاده در رشته دندانپزشکی است.
وی اضافه کرد: این دستگاه در کشورهم تولید می‌شود، اما هزینه تولید آن بسیار بالا بوده و کاهش قیمت تمام شده ساخت (صرف حدود 20 میلیون تومان) از جمله ویژگی‌های این طرح به شمار می‌آید.
وی گفت: طراحی و مطالعاتم در این خصوص حدود دو سال به طول انجامیده است، انتظار می‌رود تولیدکنندگان حمایت بیشتری از طراحان داشته باشند.
تلاش برای احیا و حفظ ساز قارمان
نسرین داداش‌زاده، کارشناس مرمت آثار تاریخی نیز با ارایه توضیحاتی در خصوص این رشته اظهار کرد: این رشته ترکیب هنر و علوم پایه بوده و آثار تاریخی را مطالعه و آسیب‌شناسی کرده و اقداماتی را برای افزایش طول عمر آثار تاریخی انجام و پیشنهادات لازم را برای نگهداری آثار می‌دهد.
وی اضافه کرد: احیای هنرهای سنتی نیز از دیگر بخش‌های این رشته است که برای حفظ هنرها و صنایع دستی که با ورود مدرنتیه از بین می‌روند تلاش می‌کند، در این بخش، مرمت‌گر در ابتدا با روش کار و ابزار آلات این رشته آشنا شده و سپس با مستندسازی آن را به صورت مکتوب ثبت می‌کند.
وی در ادامه ساز قارمان را یکی از هنرهای در خطر فراموشی دانست و گفت: استادکار این ساز در ایران دو نفر است و قدیمی‌ترین استاد آن نیز تبریزی بوده و ما شش سال برای احیای این ساز تلاش کرده و در این دانشگاه اجرا کرده‌ایم.
تا کنون هیچ دانش‌آموخته رشته مرمت در هیچ جایی استخدام نشده است
داداش‌زاده اظهار کرد: تلاش دانشگاه هنر اسلامی تبریز برای ارتباط با موزه‌ها و لمس آثار تاریخی از ترم‌های آغازین بسیار خوب است، اما آینده این رشته چندان خوب نبوده و تا کنون هیچ دانش‌آموخته رشته مرمت در هیچ جایی استخدام یا به کارگیری نشده است.
پیشروی دانشگاه هنر اسلامی در هنرهای صناعی اسلامی
عباس کریمی، عضو هیات علمی دانشکده صناعی اسلامی و مسئول بخش ملی جشنواره بین‌المللی صنایع دستی نیز در ادامه با بیان اینکه اظهار کرد: دانشکده هنرهای صناعی اسلامی در پنج رشته چوب، فلز، سفال، شیشه و نگارگری در مقاطع کارشناسی و ارشد دانشجو می‌پذیرد، محدودیت مکان باعث محدود شدن آثار انتخابی غرفه دانشکده ما نیز شد و آثار موجود بهترین آثار هستندـ
وی ادامه داد: این مجموعه ترکیبی از بهترین رساله‌ها و آثار دانش‌آموختگان نیز بوده و در خلق آثار از تکنیک‌های مختلفی استفاده شده است و خلق چنین آثار فاخری فقط در دانشگاه اتفاق می‌افتد.
دانشگاه هنر اسلامی تبریز، پیشگام رشته شیشه در کشور
وی تاکید کرد: این دانشگاه تنها دانشگاهی است که به صورت تخصصی شیشه‌گری فوتی، ریخته‌گری و هم‌جوشی شیشه را دنبال می‌کند، همچنین بهترین اساتید سفال، کم‌یاب‌ترین تکنیک‌ها را در دانشگاه ما تدریس می‌کنند.
عضو هیات علمی دانشکده صناعی اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز گفت: رشته صنایع دستی نیز به طور کاملا تخصصی در این دانشگاه دنبال شده و نگاه تخصص‌گرایانه دانشجویان را تقویت می‌کند.
وی تاکید کرد: هم اکنون چندین کارگاه کارآفرینی در این دانشگاه توسط دانشجویان دانشکده هنرهای صنایع اسلامی تشکیل شده است و این دانشکده نتایج بسیار خوبی را در طول 10 سال گذشته در حوزه صنایع دستی به دست آورده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: دانشگاه هنر اسلامی تبریز تمام تلاشش را انجام داده است، اما امکان فعالیت در ارگان‌ها برای دانش‌آموختگان وجود ندارد و حمایت‌های سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی آن گونه که باید باشد، نیست.
شهاب احمدوند شاهوردی، دانش آموخته رشته فرش گرایش طراحی از دانشگاه هنر اسلامی تبریز نیز با ارایه توضیحاتی در زمینه توانمندی‌ها در زمینه فرش بیان کرد: طراحی، رنگرزی و بافت، مرمت و نمایش نمونه‌های مختلف بافت از جمله بخش‌های مختلف این غرفه است که در این دانشگاه دنبال می‌شوند.
وی ادامه داد: در رنگرزی اولویت با رنگ‌های طبیعی است، اما از رنگ‌های شیمیایی هم استفاده می‌شود، روناس، قرنز دانه و اسپرک به دلیل تجانس با فرش ایرانی و کمک به حل مسایل زیست محیطی از جمله رنگ‌های طبیعی مورد استفاده در رنگرزی هستند.
وی خاطرنشان کرد: طرح‌ها به طور دستی طراحی و سپس توسط کامپیوتر اسکن و تبدیل به نقطه و رنگ می‌شوند و استفاده از کامپیوتر در اینجا نه تنها آسیب‌رسان نیست؛ بلکه به شناسایی دقیق رنگ‌ها و یکرنگ و یکنواخت شدن رنگ فرش کمک می‌کند.
چهارمین نمایشگاه بین‌المللی خلاقیت و نوآوری تبریز در هنرهای اسلامی و صنایع دستی با حضور هنرمندانی از 30 کشور، دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه هنر اسلامی تبریز در دو بخش ملی و بین‌المللی 25 الی 30 خرداد ماه برگزار می‌شود.
گزارش از نسرین سوار- خبرنگار ایسنا در آذربایجان شرقی