محاکمه ایرانی متهم به جنایت علیه بشریت در سوئد آغاز شد

حمید نوری، ۶۰ ساله، در دادگاه منطقه ای استکهلم به اتهام “گرفتن عامدانه جان تعداد زیادی زندانی” در ایران در سال ۱۳۶۷، حاضر شد.

این اولین بار است که یک ایرانی در رابطه با اتهام جنایت علیه بشریت محاکمه می شود. سازمان‌های حقوق بشری تخمین می‌زنند که در قتل‌عام ۶۷ ۵۰۰۰ (پنج هزار) زندانی سیاسی به دستور حکومت و کمیته‌ای بنام هیات مرگ که حمید نوری نیز در آن کمیته بوده اعدام شدند. سازمان مجاهدین خلق تعداد کشته شدگان را ۳۰ هزار نفر برآورد می‌کند.

دادستان ها گفتند که حمیدنوری در مرداد و شهریور ۶۷، به عنوان دستیار معاون دادستان در زندان گوهردشت خارج از شهر کرج کار می کرد و در اعدام ها مشارکت داشته است.

به گفته توماس سودرکویست، وکیل وی، نوری “هرگونه اتهام دخالت در اعدام های ادعایی سال ۱۳۶۷ را رد می کند”.

همزمان با آغاز محاکمه، دهها نفر در خارج از دادگاه علیه رهبری ایران تظاهرات کردند.

تلویزیون سوئدی اس‌تی‌وی گفت که نوری در نوامبر ۲۰۱۹ (۱۸ آبان ۹۸) هنگام ورود به سوئد بازداشت شد و از آن زمان در بازداشت به سر می برد.

در کشتار سال ۱۳۶۷ اعضای مجاهدین خلق ایران، و گروه‌های چپ‌گرا مانند فداییان خلق هدف قرار گرفتند.

دادستان سوئد گفتند که آیت الله خمینی، رهبر وقت ایران دستور اعدام همه زندانیان در زندان های ایران را که طرفدار مجاهدین خلق بودند، صادر کرد.

به گفته آن دادستان، تعداد زیادی از زندانیان در مرداد و شهریور ۱۳۶۷، در زندان گوهردشت اعدام شدند.

بیش از ۱۵۰ شخصیت، از جمله برندگان جایزه نوبل، سران سابق کشورها و مقامات سابق سازمان ملل متحد، در ماه مه خواستار تحقیقات بین المللی درباره اعدام های سال ۱۳۶۷ شدند.

اصل صلاحیت جهانی سوئد به دادگاه هایش اجازه می دهد بدون توجه به محل وقوع جرایم، شخصی را به اتهامات جدی مانند قتل یا جنایات جنگی محاکمه کنند.

انتظار می رود محاکمه تا آوریل ۲۰۲۲ ادامه داشته باشد. دادگاه طی سه روز جلسه ده ها شاهد را مورد استماع قرار می دهد.

این مورد به ویژه در ایران بسیار حساس است؛ جایی که چهره های فعلی دولت متهم به نقش داشتن در کشتار سال ۶۷ که مهمترین آنها ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور جدید است، هستند.

آنتوان برنارد از گزارشگران بدون مرز از آغاز محاکمه در استکهلم استقبال کرد و گفت: “این اولین باری است که جنایات رژیم آخوندی بازخواست می شود و اولین بار است که کشتارهای وحشتناک سال ۱۹۸۸ محاکمه می شود.”

وی افزود: بسیاری از روزنامه نگاران به دلیل فعالیت روزنامه نگاری در بین قربانیان کشتارهای سال ۱۹۸۸ (۱۳۶۷) بودند. برنارد در بیانیه ای گفت که نوری باید در قبال آنها نیز پاسخگو باشد تا اینکه سرانجام عدالت در مورد ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران و دیگر اعضای “کمیسیون مرگ” که پشت اعدام ها هستند، برقرار شود.

رئیسی، رئیس سابق قوه قضائیه ایران، پیش‌تر گفته بود که باید مورد تقدیر و تشکر قرار بگیرد.