محمد البشیر، یکی از رهبران هیات تحریر شام است که به ریاست دولت انتقالی سوریه پس از سقوط حکومت بشار اسد منصوب شده است. در پی این تحملات کشورهای کشورهای در تلاش هستند تا با هیات تحریر شام در تماس قرار گیرند.
این مقام مطلع به رویترز گفت: «تمرکز بر تامین نیاز هیات تحریر شام و سایر گروهها برای برقراری آرامش و حفظ نهادهای عمومی سوریه در دوره انتقالی است.»
به اینترتیب، قطر که پیش از این نیز گفته میشد با شورشیان سوریه در تماس است، اولین کشوری است که از برقراری تماسهای دیپلماتیک با هیات تحریر شام خبر میدهد.
محمد الخلیفی، وزیر مشاور دولت قطر در امور خارجی، دوشنبه ۱۹ آذر، بدون پرداختن به جزییات گفت که این کشور در حال برقراری تماس با «طرفهای مختلف» در سوریه است.
خلیفی در اظهاراتی که از شبکه عربی الجزیره پخش شد، گفت: «قطر در راستای سیاست خارجی خود، همیشه درها را به روی همه باز نگه داشته است.»
به گزارش رویترز تمامی دولتهای منطقه در تلاش هستند تا پیوندهای جدیدی با هیات تحریر شام و سایر گروههای شورشی که کنترل سوریه را به دست گرفتهاند، ایجاد کنند. اسد پس از ۱۳ سال جنگ داخلی و بیش از ۵۰ سال حکومت خانواده اش به روسیه گریخت.
وزارت امور خارجه قطر بلافاصله به درخواست رویترز برای اظهار نظر در مورد تماسها با هیات تحریر شام، پاسخ نداد.
این گروه که قبلا با داعش و القاعده همکاری میکرد در فهرست گروههای تروریستی ایالات متحده، اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و ترکیه قرار دارد.
یک مقام ارشد جمهوری اسلامی که نامش اعلام نشده، نیز به رویترز گفت که جمهوری اسلامی، متحد اصلی منطقهای اسد، یک خط ارتباطی مستقیم با شورشیان در رهبری جدید سوریه برقرار و بر لزوم «جلوگیری از یک مسیر خصمانه» بین دو کشور تاکید کرده است. با این حال، مشخص نیست که آیا تماسهای جمهوری اسلامی با هیات تحریر شام بوده است یا یک جناح شورشی سوری دیگر.
دیپلماتهای قطری پس از آن با هیات تحریر شام تماس گرفتند که اواخر روز شنبه، ۱۷ آذر، وزیران امور خارجه عربستان سعودی، مصر، ترکیه، اردن و عراق و نیز دیپلماتهای ارشد جمهوری اسلامی و روسیه در نشستی به میزبانی نخستوزیر قطر در دوحه شرکت کردند.
رویترز به نقل از منبع خود افزود که ساعاتی پیش از فرار بشار اسد از دمشق، مقامات حاضر در این نشست به اجماع رسیدند که برقراری ارتباط با هیات تحریر شام برای ایجاد ثبات در سوریه و اطمینان از اینکه گروههای افراطی مانند داعش جای پایی در این کشور پیدا نمی کنند، ضرورت و اولویت دارد.
رویترز به نقل از مقام ارشد جمهوری اسلامی نوشت که چند کشور از جمله ترکیه، عربستان سعودی و قطر در نشست روز شنبه پیشنهاد کردند که کانالهایی را برای تماس با رهبری شورشیان سوریه باز کنند.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، دوشنبه بدون آنکه از هیات تحریر شام نام ببرد، گفت که آنکارا با همه «بازیگران و احزاب منطقهای» هماهنگ است.
از سوی دیگر، خبرگزاری روسی نیز گزارش دادهاند که نماینگان شورشیان در سوریه به مسکو اطمینان خاطر دادهاند که پایگاههای نظامی و نهادهای دیپلماتیک این کشور در سوریه ایمن خواهند ماند؛ هرچند در این گزارشها مشخص نشده است که کدام جناح سوری این ضمانتها را به روسیه داده است.