قلعه و حمام دورباش مربوط به خوانین تورک افشار و حکمرانان منطقه تیکان تپه افشار است. این بناهای ارزشمند بیش از ۳۰۰ سال قدمت دارند و در سال ۱۳۹۴ در فهرست آثار ملی سازمان میراث فرهنگی ثبت شده است.
به نوشته خبرگزاری مهر، «حمام تاریخی این روستا نیز در جوار این قلعه اربابی بیش از ۸۰ درصد تخریب شده و با قدمت ۳۰۰ ساله در حال نابودی کامل است و میراث فرهنگی نسبت به حفاظت و مرمت از آن اقدامی انجام نداده است.»
معاون اداره کل میراث فرهنگی آزربایجان غربی گفت: «این آثار تاریخی در دوران حیات خود جزو مجموعه‌های مهم تأثر گذار در منطقه بوده و در زمینی به مساحت ۴ هزار متر مربع محصور و دارای تزئینات آینه کاری و گچ کاری نفیسی است.»
داوود فرازی با بیان اینکه این آثار پس از انقلاب به جمعیت هلال احمر واگذار شده، افزود: «بر اساس ماده ۹۸ قانون ششم توسعه هر دستگاهی موظف است بناهای تاریخی در اختیار را با اعتبارات داخلی خود و زیر نظر میراث فرهنگی مرمت کند و از آنجایی که مالکیت این مجموعه در اختیار جمعیت هلال احمر استان است مذاکره و جلساتی با متولیان این نهاد برگزار کردیم تا برای اقدامات مرمتی زیر نظر میراث فرهنگی تأمین اعتبار کنند که البته تا این زمان اقدامی نشده است.»
فرازی گفت: «بخش‌هایی از این مجموعه به ویژه قسمت شاه نشین که در اثر آتش سوزی خسارت دیده بود با اعتبار ۵۰۰ میلیون تومان و در سه فصل کاری از سوی میراث فرهنگی استان مرمت موقت و اضطراری شده است، اما با توجه به وسعت بالای مجموعه و تعهدات قانونی مالک کنونی مرمت و ساماندهی کامل این آثار تاریخی نیازمند همکاری و تأمین اعتبار از سوی جمعیت هلال احمر استان است.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی آزربایجان غربی نیز گفت: «قلعه‌های اربابی ساعدسلطان تیکان تپه و میرپنج روستای دورباش تحت مالکیت جمعیت هلال احمر بوده و طبق قانون وظیفه نگهداری آنها برعهده مالک است.»
جلیل جباری افزود: «متأسفانه تاکنون اعتباری توسط مالک برای مرمت، احیا و نگهداری قلعه اربابی دورباش تیکان تپه هزینه نشده است، با این وجود اداره‌کل میراث‌فرهنگی آزربایجان غربی برای صیانت از مواریث تاریخی با وجود ممانعت‌های جمعیت هلال احمر استان اقدام به ثبت ملی این دو بنای تاریخی کرد تا از دخل و تصرف‌های غیراصولی، تخریب‌ها و تغییر کاربری‌های فضاهای تاریخی به‌عنوان فضای اداری این بناها جلوگیری کند.»
او گفت: «این دو قلعه از پتانسیل‌های مهم شهرستان تیکان تپه هستند که جمعیت هلال احمر نه با واگذاری آنها به اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان موافقت می‌کند و نه به وظایف مالکانه خود در حفظ و نگهداری بناها به درستی عمل می‌کند.»
جباری افزود: «در صورت واگذاری این قلعه‌ها می‌توان با تبدیل آنها به موزه و مراکز اقامتی سنتی گام مؤثری در رونق گردشگری شهرستان تیکان تپه برداشت.»
