بیانیه مطبوعاتی آداپ
۲۷مهر ۱۴۰۱(۱۸اکتبر ۲۰۲۲)
انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان در ایران(آداپ) سرکوب وحشیانه معترضان آذربایجانی و سایر معترضان در خیابان های ایران را به شدت محکوم می کند. ما از سازمان ملل میخواهیم که سریعا گامهای لازم را برای اجرای تحریمهای مهم و تاثیرگذارعلیه جمهوری اسلامی ایران به دلیل نقض حقوق بشر و خشونتهای مداوم علیه معترضان مسالمتآمیز بردارد.
از جامعه جهانی تقاضا داریم با قطع روابط دیپلماتیک، حمایتهای مالی ، روابط بانکی با ایران و تعیین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که نقش اصلی و اساسی در حمله به معترضان در منطقه آذربایجان را داشته در محکومیت سیاستها و اقدامات هولناک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اقدامات معناداری انجام دهد و سپاه پاسداران را به عنوان یک سازمان تروریستی اعلام کند. این اقدامات به طور قابل توجهی بر توانایی اعضای سپاه برای ادامه اقدامات وحشیانه شان علیه آذربایجانی ها و همه معترضان در ایران تأثیر می گذارد.
پس از درگذشت مهسا (ژینا) امینی در ۲۵شهریور ۱۳۹۱، تظاهرات ضد دولتی در اقصی نقاط ایران بالا گرفت و ترکهای آذربایجانی در ایران نقش اساسی در این جنبش سراسری داشتند که حمایت گسترده جهانی را نیز به همراه داشته است. واکنش دولت به این اعتراضات مسالمت آمیز، ادامه سرکوب خشونت آمیز از جمله استفاده از بازدارنده های شیمیایی، بازداشت بدون اجازه دسترسی به وکیل، ضرب و جرح معترضان و کشتار بوده است. رژیم ایران برای سرکوب این اعتراضات در استان های آذربایجان از تفنگ ساچمه ای و گلوله های جنگی استفاده کرد. بر اساس تصاویر منتشر شده در شبکه های اجتماعی در روزهای اول اعتراضات، یک دختر جوان توسط نیروهای ضد شورش ایران در خیابان های تبریز به قتل رسید که تا به امروز نتوانسته ایم او را شناسایی کنیم. در روزهای بعد تعداد بیشتری از معترضان آذربایجانی توسط پلیس و سپاه ایران در تداوم اعتراضات کشته شدند. ما فقط توانستیم برخی از قربانیان را شناسایی کنیم. از جمله حدیث نجفی در کرج، مهرداد قربانی و مهدی موسوی نیکو در زنجان، جواد حیدری در قزوین، پارسا رضادوست در هشتگرد کرج و نیما شفیق پور در سلماس، محسن موسوی در تهران، اسرا پناهی خانقاه و هانا دوزدوزانی و آیتک میکائیلی در اردبیل. علاوه بر این، جمهوری اسلامی ایران هزاران نفر را در منطقه با ترکیب اتنیکی آذربایجانیدر ایران دستگیر کرد. به گفته رئیس کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای دادگستری آذربایجان ایران، تنها در شهر تبریز در بازه زمانی ۲۵ شهریور تا ۲۱ مهرماه ۱۳۹۱، ۱۷۰۰ نفر بازداشت شدهاند.
رژیم ایران همچنین مدافعان و وکلای حقوق بشر آذربایجانی را سرکوب کرد و سینا یوسفی و محمدرضا فقیهی، وکلای سرشناس، که وکالت بسیاری از زندانیان سیاسی در منطقه آذربایجان ایران بودند، را دستگیر کرد. آنها همچنین دو عضو دیگر کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای آذربایجان به نام های امیر مهدی پور و قاسم بُعدی بناب را بازداشت کردند.
اگرچه اعتراضات پس از اقدامات پلیس ارشاد در سرکوب زنان و اجبار به استفاده از حجاب بالا گرفت، اما مطالبات برابری طلبانه از سوی معترضان به موضوع حقوق زنان محدود نشد. معترضان در شهرهای آذربایجان شعارهایی مبنی بر حمایت از زنان، حقوق و مبارزه با این دیکتاتوری وحشیانه و سرکوبگر سر می دهند.
انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجان در ایران(آداپ) یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در تورنتو-کانادا است و نظارت مستمری بر وضعیت حقوق بشر در منطقه آذربایجان ایران انجام می دهد.
ارائه تعداد فعلی و دقیق بازداشت شدگان و هویت آنها به طور قابل درک دشوار است. با این حال بر اساس منابع آداپدر شهرهای مختلف منطقه آذربایجان ایران و همچنین بر اساس تصاویر ویدئویی که به دست ما رسیده است، تخمین می زنیم که از آغاز اعتراضات تاکنون ۱۰۰۰۰ نفر در استان های آذربایجانی ایران بازداشت شده اند که بسیاری از آنها پس از مدت کوتاهی با قید وثیقه آزاد شده اند. با این حال، بسیاری از آنها همچنان در زندان هستند و برخی از آنها مانند مهدی حمیدی شفیق در بازجویی توسط سپاه شکنجه شده اند. اسامی زیر تعدادی از بازداشت شدگانی است که توانسته ایم مکان یابی و شناسایی کنیم:
تبریز: مهدی حمیدی شفیق، محمد سیاماک نیا (آزاد شده با وثیقه)، آتیلا ارفعی (آزاد شده با وثیقه)، آتیلا صادقی فر، احد افسر، بابک فرهمندی، سامان عبداللهی، عسل ناهی، ساغر سعادت، ملیکا لعامه، نرگس امیری، فریده امینی، سئودا آرش کیا، سودا حوریه فخیم فرد، پوریا وفایی فرد، آیدین علیپور مقتدر، علی نیک سرشت، احمد معروفی، فرید حسینیآزار، سینا صالحی، سجاد ضرابی، حسام عابدینی، نوید قلقله، نیما قلقله، محمد نجفی، آریان نظری، سیدالرضا نقاعی، علیرضا نعمتی، علیرضا نعمتی. رامین بهلولی، فرزاد تقوی بیات، سید حسن زینلی، حجت سلطانی، حامد ظریفی، مهدی عابدی، آرش احمدی کبری، پوریا پورهمتی، سهند ختایی، عیسی علی بابایی، پویا داوری، میرهادی رضوی زاده، متین حیدری، عس محمدرضا آرمجین، میرسه آرماجی جا. پژمان اسلامی، محمدرضا موحد(آزادی با وثیقه)، بابک مهری نژاد، علی علیپور، آرش عفتی تیک مداش، رامین بهزاد، محمدجواد تربیت، فیروز معینی، بهرام یعقوبی، علی کوهی، مهران محمدیان، نیما ابراهیمی، پویا ابراهیمی، لقمان درویس سلام، محمد عظیمی، علی نوروز اصل خیابانی، امیر عبداللهی، مصطفی مهرداد، ماهان رنجبر،
نیما ضرابیان، علی کشورگیر، مجید عبدی سنجران، نیما سراجیان، محمدرضا امیران، آروین ابراهیمی، عرفان آبادی فرد، امیر مرتضی بایبوردی، امیر مرتضی بایبوردی، مجیدنیا، سالار نجفی، فرهاد آقاجانی، بابک دهقانی، عارف نیازی، محمد شکاری، حامد رنجبر، یاشار نوری، اتابک محاسنی، امیرعلی کاظمی، امیر صفری، مهدی تیزجنگ، ناصر رضی، فرزاد حیرتانگیز، فراز محمدی، حسام نعمت اللهی(آزادی با وثیقه)، مهدی جنگ ستیز، سالار بنی هاشم، پیمان لاهوتی، نیما کریمی، اتابک محمدی، علی علیپور، ناصر زینی، مهدی خلوتی، امیر افضلی، مسعود تقیان، عرفان زردهی، آیسان آدی بیگ، صدیقه آدی بیگ، هلیا موثقی، رضا عبدالهی پیرعلیلو
ارومیه: معصومه ملکی، سینا حسینی، سلیم میرزایی، سیاوش سلیمانی پور، سالار طاهر افشار، آیلار احمدی، الهه بایرامیان امیر حسین شکوهی شیوا کیانفر
اردبیل:میثم جولانی، محمد جولانی، عسگر اکبرزاده، محسن محسن زاده(آزادی با وثیقه)، سعید صادقیفر، امیر قاضی زاده، سجاد مجیدی، هاله ارشادی، ابراهیم پاکدل، رضا قربانی، بابک همرنگ، سجاد قانع مقدم، محمد جوانی،یاشار اکبرزاده،یوسف کاری، فیروز معینی، مهدی بیدار،یونس سببی، مهدی خالدی، مهدی جعفرپور، مهدی اسدی، سینا نوروزی، پیمان منادی اصل، میلاد علیوند، سعید احمدی، محمدرضاچمچمان،یوسفیوسفی، محمد مهدی ابراهیمی، عرفان زارعیان، محمد جلالی، توحید منوچهری، حسین جوادی، عباس نصیری، مریم افشارنیا، محمد امین شفیع نژاد، احمد رستمی، معین حدیثی، مبین میکائیل وند،دکتر سینا میکائیلی، میرعباس میرحبیبی، آرش اشکانی، مویا علیزاده، علی علوی
ملکان: رومینا رحمانی، مبینا رحمانی، مهری گل افشان، مهدی پورکریم(آزادی با وثیقه) ، امیرحسین خلیل زاده(آزادی با وثیقه) ، میثم زحمتکش(آزادی با وثیقه) ، علی زحمتکش، مصطفی ازلی، امیر صادقیان(آزادی با وثیقه) ، بهنام مناجمی، سعید ایلخانی(آزادی با وثیقه)
ابهر:سعیده مرادی، علی مقصودی، علیرضا رضوی /اهر:صالح ملاعباسی / خوی: جواد احمدی یکانلی / سراب: زهرا پندی / خیاو (مشکین شهر): مهرداد حضرتی، اتابک نوری، سینا محمد حسینی.
زنجان: صفیه قره باغی(آزادی با وثیقه)، مهدی دادگر /تهران: میثم بهشتی / شبستر:مجید ولی زاده / سولدوز(نقده): خلیل مرادی، بهرام جعفری