روزنامه القبس در گزارشی می‌نویسد، روابط ایران و آذربایجان پس از ارسال کامیون‌های ایرانی به قره‌باغ و انجام مانورهای نظامی در نزدیکی مرز با آذربایجان به مرحله تنش می‌رسد.
روابط ایران و آذربایجان با توجه به اختلافات انباشته شده به مرحله تنش می‌رسد؛ از جمله ارسال کامیون‌های حامل محموله‌های مشکوک از سوی تهران به منطقه قره باغ، انجام مانورهای نظامی در نزدیکی مرز با آذربایجان و تامین مواد غذایی، سوخت و اسلحه به ارمنستان در طول جنگ اخیر این کشور با آذربایجان.
الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان با بیان اینکه کشورش از طریق ماهواره ها و هواپیماهای بدون سرنشین ورود کامیون های ایرانی به قره باغ را زیر نظر گرفته است، گفت: “این اولین بار نیست که کامیون های ایرانی به صورت غیرقانونی وارد منطقه می شوند”.
علی اف اظهار داشت که علی رغم ابراز ناخرسندی باکو از طرف ایرانی، “این موضوع ادامه یافت” و افزود که ایران با چسباندن پلاک‌های ارمنی بر روی کامیون ها به دنبال وانمود کردن این بود که آنها متعلق به ارمنستان بودند.
علی اف ادامه داد: “رفتار و اقدامات آذربایجان مبتنی بر روابط دوستانه بود، زیرا اولین بار هشدار شفاهی دادیم، بار دوم با احضار سفیر ایران در باکو اعتراض رسمی کردیم و بار سوم پست‌های بازرسی، مرزبانی، گمرک و پلیس مستقر کردیم که منجر به توقف کامیون هایی که از ایران وارد می شوند، شد.”
علی اف همچنین به تمرینات نظامی اخیر ایران که در نزدیکی مرزهای آذربایجان انجام داده اشاره کرد و آنها را “شگفت انگیز” توصیف کرد، زیرا در سی سال گذشته چنین رزمایش هایی وجود نداشته است.
معنی مانورها
وی با اشاره به کنترل نیروهای ارمنی بر بیشتر مناطق قره باغ از سال ۱۹۹۲ تا آخرین جنگ پاییز گذشته، گفت: “چرا آنها در سالهای اشغال مانوری در این منطقه انجام ندادند.”
از سوی دیگر، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: “در حالیکه روابط خوب و محترمانه‌‌ای بین دو کشور وجود دارد و مسیرهای معمول ارتباطات بین دو طرف در بالاترین سطح وجود دارد، بیان آن به این شیوه مایه تعجب است.”
وی افزود: “جمهوری اسلامی ایران همواره مخالفت خود با هرگونه اشغال سرزمینی را اعلام داشته و بر لزوم احترام به تمامیت ارضی کشورها و مرزهای شناخته شده بین المللی تاکید کرده است.”
خطیب‌زاده افزود: “مانور انجام شده از سوی کشورمان در مناطق مرزی شمال‌غرب، یک موضوع حاکمیتی است و برای آرامش و ثبات کل منطقه انجام می شود. البته روشن است که جمهوری اسلامی ایران، حضور هر چند نمایشی رژیم صهیونیستی در نزدیکی مرزهای خود را تحمل نخواهد کرد و در این رابطه هر اقدامی را که برای امنیت ملی خود لازم بداند انجام خواهد داد.”
سال گذشته، در شرایطی که پیشرفت چشمگیری در همکاری باکو و تل آویو، از جمله در زمینه نظامی حاصل شده است، ارتش ایران هشدار داد که تهران “اجازه ایجاد پایگاه هایی برای اسرائیل در نزدیک مرزهای خود را نخواهد داد”.
تورکان ایران
دکتر صالح کامرانی کارشناس روابط آذربایجان و ایران، به نوبه خود، به القبس گفت: “ایران در جریان جنگ آذربایجان با ارمنستان بر سر ارتفاعات قره باغ، مواد غذایی، سوخت و سلاح به ارمنستان می داد و پس از آزادسازی مناطق مرزی بین ایران و آذربایجان، پل ارتباطی تهران با ارمنستان قطع شد و این، موازنه قدرت در مرز شمال ایران را به نفع باکو و متحدانش تغییر داد.”
کامرانی معتقد است که “تغییر موازنه به نفع ترکیه و آذربایجان، تورک های آذربایجانی در ایران را که تعداد آنها بیش از ۳۰ میلیون نفر تخمین زده می شود، تشویق می کند تا علیه تهران مبارزات خود را شدت بخشیده و حق تعیین سرنوشت و استقلال را مطالبه کنند.”
رسانه های ایرانی، آذربایجان و ترکیه را متهم به حمایت از احزاب و گروه های مخالف آذربایجانی-تورک در ایران می کنند، در حالی که دو کشور دخالت در امور داخلی ایران را رد می کنند.
رئیس جمهور آذربایجان ایران را با تورکان مقیم در آنجا تهدید کرد و گفت، اقدامات و رفتار تهران در مناطق آزاد شده آذربایجان باعث خشم همه آذربایجانی های جهان شده است و با اشاره به اعلام حمایت کامل تورک های آذربایجانی در ایران از باکو، گفت که آنها ممکن است در دفاع از آذربایجان علیه ایران اقدام کنند.
ترجمه از عربی به فارسی توسط بخش فارسی گروه خبری ای‌ان‌تی
