
حمیدرضا علومیزاده، یکی از وکلای ایران در دیوان بینالمللی دادگستری، که امروز چهارشنبه ۲۶ شهریور برگزار شد، برای محکوم کردن ایالات متحده در مقابل شکایت ایران، تحریمهای این کشور علیه ایران را نقض آشکار «عهدنامه مودت» عنوان کرد.
حمیدرضا علومیزاده همچنین گفت تحریمهای آمریکا موجب «مشکلات و صدمات» از جمله کاهش دادوستدهای بازرگانی، دوبرابر شدن قیمت مواد غذایی و آسیب دیدن سیستم سلامت شده است.
«عهدنامۀ مودّت و یا پیمان دوستی، روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین دولت شاهنشاهی ایران و ایالات متحده آمریکا است که در سال ۱۳۳۴ امضا شده است.»
«بر اساس بند ۲ از ماده ۲۱ عهدنامه مودت، هر اختلافی میان ایران و آمریکا در مورد تفسیر یا اجرای این عهدنامه که از طریق دیپلماتیک میان ایران و آمریکا قابل حل نباشد، باید به دیوان بینالمللی دادگستری لاهه ارجاع شود. به بیان دیگر بر اساس عهدنامه مودت ارجاع هر اختلافی به دیوان بینالمللی با رضایت ایران یا آمریکا امکانپذیر است و به پیش شرط دیگری احتیاج ندارد.»
دو کشور تا کنون دو باز در شکایت علیه یکدیگز به این پیمان رجوع کردهاند ولی در ۱۱ مهر ۹۷، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که کشورش از این پیمان خارج شده است. این پیمان پس از خروج هر کدام از طرفین تا یک سال بعد پابرجا میماند.
از آنجا که توافق اتمی وین، موسوم به برجام که در سال ٢٠١۵ میان ایران و ۵ قدرت جهانی بسته شد، دیوان لاهه را به عنوان نهاد رسیدگی به اختلافات تعیین نکرده است، ایران راهی برای مشروعیت شکایت خود نزد لاهه جز متوسل شدن به این پیمان پیدا نکرده است.
در مقابل، وکلای آمریکا در آغاز روند رسیدگی قضائی به شکایت ایران، یکبار دیگر از دیوان بینالمللی دادگستری خواستند در این زمینه عدم صلاحیت خویش را اعلام نماید.