ایران بر روی ساخت تأسیسات هسته‌ای جدید در سایت زیرزمینی فردو کار می کند

ایران به طور علنی هیچگونه ساخت و ساز جدیدی را در فوردو ، که کشف آن توسط غرب در سال ۲۰۰۹ صورت گرفت،  تصدیق نکرده است.

آسوشیتدپرس در گزارش خود می‌گوید، در حالی که هدف این ساختمان همچنان نامشخص است، هرگونه کار در فوردو احتمالاً نگرانی جدیدی را در روزهای پایانی دولت ترامپ قبل از تحلیف رئیس جمهور منتخب جو بایدن ایجاد خواهد کرد.

در حال حاضر، ایران پس از یک انفجار مرموز در ماه ژوئیه که تهران آن را حمله خرابکارانه توصیف کرد، در حال ساخت یک تأسیسات زیرزمینی دیگر در تأسیسات هسته ای نطنز است.

جفری لوئیس، کارشناس مرکز مطالعات منع گسترش سلاح های هسته ای جیمز مارتین در انستیتوی مطالعات بین المللی میدبوری که در مورد ایران تحقیق می کند، گفت: “هرگونه تغییر در این سایت با دقت مورد توجه قرار خواهد گرفت.”

آسوشیتدپرس می‌گوید، نمایندگی ایران در سازمان ملل بلافاصله به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد. آژانس بین المللی انرژی اتمی که بازرسان آن در چارچوب توافق هسته ای در ایران هستند، نیز بلافاصله به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد.

آژانس بين المللي انرژي هسته اي تا اين لحظه توضیحی مبنی بر اینکه ايران آغاز به ساخت و ساز جدید در فردو کرده باشد، نداده است.

ساخت و ساز در سایت فردو از اواخر سپتامبر آغاز شد. تصاویر ماهواره ای به دست آمده از «مَکسار تکنالوگیس» توسط آسوشیتدپرس نشان می دهد ساخت و ساز در گوشه ای از شمال غربی سایت، در نزدیکی شهر  قم، در حدود ۹۰ کیلومتری جنوب غربی تهران انجام شده است.

در این عکس ماهواره ای متعلق به تاریخ ۱۱ دسامبر یک ساختمان با ده ها ستون را نشان می دهد.

ساختمان سایت در شمال غربی تاسیسات زیرزمینی فردو واقع شده است. سایت فردو در اعماق کوه ساخته شده است تا از حملات احتمالی هوایی محافظت کند.

از جمله این ساختمانها، مرکز ملی فناوری خلأ ایران است. فناوری خلأ یکی از اجزای مهم سانتریفیوژهای گاز اورانیوم ایران است که اورانیوم را غنی می کند.

اوایل این هفته یک حساب توییتر به نام «Observer IL» تصویری از فردو را منتشر کرد که ساخت و ساز را نشان می دهد، این حساب توییتری همچنین نوشت که این تصویر از موسسه تحقیقات هوافضای کره جنوبی گرفته شده است.

دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ ایالات متحده را بصورت یک جانبه از توافق هسته ای ایران که در آن تهران توافق کرده بود در ازای لغو تحریم های اقتصادی غنی سازی اورانیوم خود را محدود کند، خارج کرد. ترامپ به برنامه موشکی بالستیک ایران، سیاست های منطقه ای آن و سایر موارد در خروج از توافق نامه اشاره کرد.

هنگامی که ایالات متحده تحریم ها را افزایش داد، ایران به تدریج و علناً از محدودیت های توافق هسته‌ای خارج شد.

بر اساس توافق هسته ای سال ۲۰۱۵، ایران توافق کرد غنی سازی اورانیوم در فردو را متوقف کرده و در عوض آن را به “یک مرکز هسته ای، فیزیک و فناوری” تبدیل کند.

جفری لوئیس گفت: “این مکان یک نقطه اصلی در مذاکرات منجر به توافق هسته ای ایران بود. ایالات متحده اصرار داشت ایران آن [فردو] را ببندد در حالی که رهبر ایران گفت حفظ آن خط قرمز [ایران] است.”

این تاسیسات که توسط کوهها و سلاح‌های ضد هوایی و سایر استحکامات نیز محافظت می‌شود در زمینی تقریباً به اندازه یک زمین فوتبال قرار گرفته است.

این تأسیسات به اندازه کافی بزرگ هستند و برای نگهداری ۳۰۰۰ سانتریفیوژ ساخته شده است.

از هم اکنون، ایران با نقض حد توافق ۳.۶۷ درصد، تا ۴.۵ درصد اورانیوم غنی‌سازی می کند. مجلس ایران لایحه ای را تصویب کرد که تهران را ملزم به غنی سازی ۲۰ درصدی می کند. این اقدام گامی است برای ساخت سلاح هسته‌ای. همچنین این لایحه بازرسان آژانس انرژی هسته ای را نیز از بازرسی محروم می‌کند.

به گفته کارشناسان، در صورت تصمیم به ادامه این روند، اکنون ایران به اندازه کافی اورانیوم با غنی سازی کم برای حداقل دو سلاح هسته ای در اختیار دارد.

در حالی که حسن روحانی، رئیس جمهور ایران مخالفت خود را با این لایحه اعلام کرد، شورای نگهبان بعداً آن را اصلاح و تصویب کرد. این لایحه از دولت می خواهد کشورهای اروپایی را تحت فشار قرار دهد تا از تحریم های فلج کننده ایالات متحده خلاص شوند.

در همین حال، محسن فخری‌زاده، مرد شماره یک برنامه هسته‌ای و موشکی ایران که دو دهه پیش برنامه هسته ای نظامی خود را آغاز کرد اخیراً در یک سوء قصد در نزدیکی تهران کشته شد. ایران اسرائیل را مسئول این حمله می داند. اسرائیل در مورد این حمله توضیحی نداده است.