دو محقق آمریکایی ارزیابی کردند که این دو سایت نظامی ایران که در نزدیکی تهران واقع شدهاند، با هدف افزایش تولید موشکهای بالستیک توسعه یافتهاند. همچنین ارزیابی دو پژوهشگر آمریکایی از سوی «سه مقام ایرانی» در گفتوگو با رویترز تأیید شده است.
رویترز در این گزارش که روز دوشنبه ۱۸ تیر منتشر شد، میگوید گسترش سایتهای ایران با توافق پاییز دو سال پیش میان تهران و مسکو برای انتقال موشک به روسیه، در پی جنگ ارتش روسیه در اوکراین، ارتباط دارد.
مقامات آمریکایی گفتند تهران همچنین به شورشیهای حوثی یمن و شبهنظامیان حزبالله، که هر دو از گروههای نیابتی و مورد حمایت ایران در محور موسوم به «مقاومت» در منطقه هستند و در دوره اخیر هر چه بیشتر در عملیات نظامی علیه اسرائیل درگیر شدهاند، موشک میدهد.
رویترز تصاویر گرفته شده از سوی شرکت تجاری ماهوارهای پلنت لبز را از پایگاه نظامی مدرس و مجتمع تولید موشکی خجیر در ایران بررسی کرده است.
هر دو سایت زیر نظر سپاه پاسداران قرار دارند. حسن تهرانی مقدم، که جمهوری اسلامی ایران او را پدر برنامه موشکی خود مینامید، ۱۳ سال پیش در انفجاری در سایت مدرس (یا الغدیر) در ۵۰ کیلومتری غرب تهران کشته شد.
خجیر در جنوب شرق تهران، در فاصله نزدیکی از شهرستان پاکدشت قرار دارد و در سال ۱۳۹۹ انفجاری بزرگ در این منطقه روی داد که بر اساس برخی گزارشها مرتبط با سوخت جامد موشک بود.
تصاویر ماهوارهای از این دو سایت فروردین و اردیبهشت ماه امسال گرفته شده و افزایش بیش از ۳۰ ساختمان در این دو مکان را نشان میدهد. رویترز میگوید بسیاری از سازهها با حفرههای خاکی احاطه شدهاند.
جفری لوئیس، محقق مؤسسه مطالعات میدلبری در مونتری گفت، این نوع حفرههای خاکی با تولید موشک ارتباط دارد و با هدف جلوگیری از انفجار در سازههای مجاور هنگام آزمایش کلاهک موشکی ایجاد میشود.
به گفته این محقق، توسعه سایت خجیر میانه تابستان پارسال و گسترش سایت مدرس از اوایل پاییز سال گذشته آغاز شد.
ارزیابی شده که ایران تا کنون حدود ۳ هزار فروند موشک از مدلهای مختلف در زرادخانه موشکی خود انبار کرده که ممکن است قابل حمل کلاهک متعارف و همچنین احتمالاً کلاهک هستهای باشد.
«سه مقام ایرانی» که خواستهاند نامشان در گزارش رویترز محرمانه بماند، به این خبرگزاری گفتند سایتهای خجیر و مدرس برای تقویت تولید موشکهای متعارف بالیستیک توسعه مییابند.
یکی از این مقامهای ایرانی به رویترز گفت برخی از سازههای این دو سایت امکان دو برابر شدن تولید پهپاد را نیز فراهم میکند.
این منبع افزود ایران پهپادها و قطعات تولیدی موشک در این سایتها را به روسیه میفروشد و همچنین به حوثیها پهپاد، و به حزبالله موشک میدهد.
هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد به درخواست رویترز برای اظهارنظر درخصوص گزارش توسعه این دو سایت واکنش نشان نداده است. همچنین حزبالله درخواست رویترز برای اظهارنظر در این باره را مسکوت گذاشت.
یکی از سه مقام ایرانی که با رویترز گفتوگو کرده، تأیید کرده که توسعه سایت مدرس از سال گذشته شتاب گرفته است.
معلوم نیست سه مقام ایرانیِ مورد گفتوگوی رویترز از نیروهای موشکی و پهپادی سپاه پاسداران بودهاند یا نه، و با چه انگیزهای درستی این گزارش را تأیید کردهاند.
گفتوگوی مقامهای جمهوری اسلامی ایران با خبرگزاریهای غربی در تأیید درستی ارزیابی کارشناسان غربی درباره توسعه برنامههای موشکی ایران، یک امر کمسابقه است.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران و سایر فرماندهان ارشد سپاه در دوره اخیر در جریان رقابتهای انتخاباتی ریاستجمهوری ایران از رقیب محافظهکار مسعود پزشکیان حمایت کردند.
«تأیید» گزارش رویترز در خصوص توسعه سایتهای موشکی و پهپادی ایران از سوی این سه مقام ایرانی، سه روز پس از اعلام پیروزی مسعود پزشکیان در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری ایران انجام شده که این سیاستمدار مورد حمایت جناح «اصلاحطلب» رقیب تندرو خود، سعید جلیلی، را شکست داد و هنوز کار خود را آغاز نکرده است.
زمان کوتاهی پس از دستیابی ایران و قدرتهای جهانی به توافق برجام در دولت حسن روحانی نیز سپاه پاسداران که مخالف برجام بود، آزمایشهای موشکی خود را گسترش داد.
حسن روحانی و حامیان او در آن دوره گفتند «دلواپسان» با هوا کردن موشک، برجام را ناکام گذاشتند و دونالد ترامپ را در خروج آمریکا از برجام تشویق کردند.
جمهوری اسلامی ایران که اسرائیل را دشمن میداند، در دوره جنگ غزه برنامه موشکی و پهپادی خود را گسترش داده است.
اسرائیل تأکید دارد که در هفت جبهه با ایران و گروههای وابسته به تهران در جنگ است.
امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای ایران هفته گذشته گفت این نیرو «در آرزوی تکرار عملیات وعده صادق است.»
۹۹ درصد از بیش از ۳۰۰ موشک و پهپادی که ایران در حمله نظامی روز ۲۵ فروردین در عملیات موسوم به «وعده صادق» از خاک و آسمان ایران به سوی اسرائیل گسیل کرد، پیش از ورود به حریم هوایی اسرائیل توسط این کشور و متحدین آن رهگیری شد.