پس از آغاز موج جدید افت ارزش پول ملی ایران در مقابل ارزهای خارجی عبدالناصر همتی وعده داده بود که بانک مرکزی دخالت هدفمندی در این خصوص خواهد داشت. ولی آنطور که پیداست این مداخله هدفمند کارساز نبوده است.
موج تازه سقوط نرخ پول ملی ایران در مقابل دلار آمریکا از روز سوم تیر آغاز شد که بر اساس آن نرخ برابری ریال در مقابل دلار از مرز بیست هزار تومان گذشت و این روند بیسابقه همچنان ادامه دارد.
بر اساس تازهترین تحولات نرخ ارز در بازار تهران، امروز دوشنبه ۲۳ تیرماه قیمت دلار به ۲۳ هزار تومان رسید و یورو هم با گذر از مرز ۲۶ هزار تومان به ۲۶ هزار و ۵۰ تومان معامله شد.
این در حالیست که با این افزایش تاریخی نرخ آزاد دلار، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، اخیرا خواستار افزایش فشار بانک مرکزی بر صادرکنندگانی شد که به تعبیر او پس از دریافت سهمیه ارزی خود نسبت به ایفای کامل تعهداتشان اقدام نمیکنند.
حسن روحانی همچنین با گسترش دادن عرصه این فشارها اعلام کرد که دلارهایی که شرکتها بهواسطه صادرات بدست آوردهاند هر چه زودتر باید به کشور برگردد.
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در تاریخ ۵ تیر در گفتوگو با تابناک گفته بود بانک مرکزی پنج روش را برای بازگشت ارز حاصل از صادرات کالاهای غیرنفتی به کشور در نظر گرفت که این پنج روش عبارت بودند از: فروش ارز در سامانه نیما، عرضه ارز در صرافی ها، واردات در مقابل صادرات خود، واگذاری ارز پروانه صادراتی و نیز واگذاری ارز به بانک مرکزی.
آقای حریری با اشاره به سهم بالای شرکتهای حاکمیتی در صادرات غیرنفتی اظهار داشته بود: «بین ۷۰ تا ۸۰ درصد صادرات غیرنفتی کشور در سالهای اخیر توسط شرکتهای دولتی یا متعلق به بنیادها و نهادهای مختلف صورت گرفته است».
وی همچنین تاکید کرده بود، «بخش باقی مانده صادرات نیز اکثرا توسط شرکتهای بزرگ و شناخته شده در حوزههای مختلفی همچون غذایی و دارویی انجام میشود. بسیاری از صاحبان این شرکتها در این سالها به عنوان قهرمان صادرات معرفی شده و در مقاطع مختلف به عنوان مشاور وزیر بوده اند و حتی در حال حاضر در جلسات شورای گفتگو شرکت میکنند؛ جلساتی که به طور مشخص وزرای مختلفی همچون اقتصاد، صمت و مسئولان بانک مرکزی حضور دارند. به راحتی میتوانند در همین جلسات، از صاحبان شرکتهای بزرگ صادراتی که به اصطلاح قهرمان صادرات نیز هستند، درخواست بازگشت ارز صادراتی داشته باشند، ولی متاسفانه دولت و مسئولان بانک مرکزی آدرس غلط به جامعه میدهند. کاملا مشخص است که کدام شرکت حاکمیتی و کدام شرکت خصوصی چه میزان صادرات داشته و چقدر رفع تعهد ارزی داشته است.»
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین بیان داشته بود که « دولت و بانک مرکزی و گمرک به راحتی میتوانند این افراد را شناسایی کنند و فشار بیاورند که ارز صادراتی را به چرخه اقتصاد کشور بازگردانند… صادرکنندهای که رفع تعهد ارزی ندارد و یک دلار صادراتی را برنمی گرداند، کاملا برای دولت و بانک مرکزی شناخته شده است و نیازی به سروصدا ندارد…متخلفان صادراتی با دولتیها نشست و برخاست دارن… خرید آپارتمان در ترکیه و تورنتو با کدام ارز؟»