بروز دوباره طوفان های نمکی ناشی از خشک شدن دریاچه اورمیه و فعال شدن کانون های ریزگردها، سلامت میلیون نفر را به خطر خواهد انداخت و به همین دلیل است که خشک شدن این دریاچه، یک تهدید زیست محیطی بین المللی محسوب می شود.
پس از سال‌ها اعتراض و مطالبات مردم آذربایجان که طی آن صدها تن از فعالین مدنی و زیست محیطی بازداشت و زندانی شدند، دوباره به سال ۱۳۹۳ یعنی اوج وضعیت بحرانی دریاچه اورمیه بر می‌گردیم.
در این سال، بخش بزرگی از مساحت دریاچه ارومیه به نمکزار تبدیل شد و منطقه را با پدیده‌ای نوظهور به نام طوفان نمک درگیر کرد؛ طوفانی هراسناک‌تر از آن چیزی که به نظر می‌رسید.
چرا که با آغاز طوفان‌های نمکی میلیون‌ها نفر از مردم آذربایجان (تنها ۶ میلیون اطراف دریاچه) مجبور به کوچ خواهند شد.
پس از این اعتراضات، از حدود ۶ سال پیش دولت ایران به اصطلاح پروژه‌ای تحت عنوان «احیای دریاچه اورمیه» آغاز کرد که در عمل هیچ پیشرفتی نداشته و این دریاچه در صورت بارندگی مطلوب رمقی دوباره می‌گیرد و در صورت عدم بارندگی مناسب و عدم آزادسازی سدها به حالت کما بر می‌گردد.
ریزگردهای نمکی دریاچه اورمیه نه تنها با اثرات مخرب زیست محیطی خود، کشاورزی و اقتصاد مردم منطقه را نشانه رفته بلکه با دخالت مستقیم در سلامت مردم منطقه اثرات اجتماعی و سیاسی متعددی را در پی داشت.
مسعود تجریشی، مدیر سابق دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد موسوم به «احیای دریاچه اورمیه» با اشاره به تحقیقات ستاد احیا با همکاری یک محقق ایرانی دانشگاه کلمبیا در سه روستای درگیر گردغبار نمکی حوضه دریاچه اورمیه بر روی ۸۸ کودک بین هشت تا ۱۳ سال در سال ۱۳۹۴، اعلام کرد که درصد قابل توجهی از این بچه‌ها دچار مشکل ریه شده‌اند.
مهران نظری، مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی معتقد است که با ادامه روند فعلی خشک شدن دریاچه اورمیه، کانون های زیرگرد نمکی دوباره فعال شده و شاهد طوفان‌های نمکی خواهیم بود.
وی در گفتگو با ایرنا با بیان اینکه در برخی از مناطق همچون “زنبیل داغی” اخیرا بروز ریزگردهای نمکی گزارش شده است، گفت که این مورد «زنگ خطری برای توجه ویژه به این موضوع به شمار می رود.»
ولی احمدزاده یکی از اهالی روستای جبل کندی اورمیه با بیان اینکه درگذشته شاهد از بین رفتن زمین‌های کشاورزی و بروز برخی از مشکلات تنفسی بر اثر ریزگردهای نمکی بوده است، گفت: «همین موضوع قبلا باعث مهاجرت برخی از روستاییان شد.»
احمدزاده با بیان اینکه خشک شدن دوباره دریاچه اورمیه بسیار محسوس است، اظهار داشت: «اهالی منطقه از پسروی دریاچه ارومیه نگران هستند چرا که می‌دانیم این روند دوباره منجر به ظهور ریزگردهای نمکی و نابودی محصولات کشاورزی خواهد شد.»
براساس اعلام شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی تراز دریاچه ارومیه به هزار و ۲۷۰ متر و ۶۹ سانتی متر رسیده که نسبت به سال گذشته ۶۲ سانتی متر کاهش یافته است؛ این اتفاق باعث شده است تا میزان آب دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته با بیش از ۲ میلیارد متر مکعب کاهش هم اکنون به ۲ میلیارد و ۸۶۰ میلیون مترمکعب برسد.
