
عابدین خرّم در جلسه بررسی موانع موجود در پایداری تولید و توسعه مس آزربایجان، گفت: «مس سونگون و شرکت ملی مس ایران بایستی به وظایف قانونی خود درخصوص پرداخت سهم اقتصادی استان و عملکرد شفاف و مسئولیتهای اجتماعی و قانونی خود عمل کنند.»
خرّم افزود: «ضروری است مجتمع مس سونگون تعهدات قانونی و مسئولیت اجتماعی خود را در قبال خدمات ارائه شده از سوی ادارات کل منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، آب منطقهای و حفاظت محیط زیست استان را ایفا کند.»
او گفت: «شرکت ملی مس متعهد به ۴۰۰ هکتار جنگلکاری در منطقه و حفاظت از آن به مدت ۱۰ سال است که مسکنی برای جلوگیری از فرسایش خاک در این منطقه است.»
خرّم با تاکید بر ایجاد صنایع پایین دستی مس در شهرکهای صنعتی ورزقان و اهر، افزود: «شرکت مس سونگون موظف به تامین مواد اولیه این صنایع در داخل استان خواهد بود.»
او با بیان اینکه شرکت مس سونگون تا پایان شهریور ماه سال ۱۴۰۱ متعهد به ایجاد نیروگاه ۵۰ مگاواتی است، افزود: «ایجاد نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی برای توسعه این شرکت از تعهدات دیگر مس سونگون است.»
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری آزربایجان شرقی نیز در این جلسه گفت: «شرکت مس سونگون در مقابل خدماتی که از دستگاههای اجرایی استان دریافت میکند باید برنامه زمان بندی شده دقیق از تمام طرحها و اقدامات توسعهای خود ارائه کند.»
محمد کلامی، با تاکید بر ایجاد شهرک تخصصی صنایع پایین دستی مس، گفت: «بخش خصوصی که قصد سرمایه گذاری در صنایع تبدیلی مس دارند نسبت به تامین مواد اولیه از سوی شرکت مس سونگون نگرانیهایی دارند که شرکت مس باید با شفافسازی در این زمینه، تضمین لازم به سرمایهگذاران را بدهد.»
معدن مس سونگون ورزقان آزربایجان «بزرگترین معدن مس خاورمیانه» است و ۴٠درصد مس تولیدی ایران از ذخایر این معدن عظیم آزربایجان تامین می شود. اما در نتیجه سیاست های تبعیض آمیز حکومت ایران، مردم آزربایجان جنوبی سودی از این معدن نمی برند و با انتقال خام مواد معدنی آن به کرمان، سود این معدن عظیم به جیب مردم فارس این مناطق سرازیر می شود. مردم تورک منطقه نیز با فقر، بیکاری و مهاجرت دست به گریبانند.
در اواسط دیماه ۱۴۰۰ الهوردی دهقانی نماینده ورزقان در اعتراض به تاراج معدن سونگون آزربایجان توسط کرمانی ها گفت «بیش از ۲۰ سال است که سالانه حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان از سرمایه و منابع مادی شهرستان ورزقان از آزربایجانشرقی به استان کرمان سرازیر میشود.» او تاکید کرد که «وقت آن رسیده به مافیای کرمان در صنعت مس پایان داده شود.»
در خردادماه ۱۴۰۰هم پورمحمدی استاندار وقت آزربایجانشرقی در اعتراف به تاراج معدن مس سونگون آزربایجان توسط حکومت فارسگرای ایران گفت: «هر روز به میزان ۵۰ میلیارد تومان کنسانتره مس از مسسونگون ورزقان به کرمان میرود اگر همین پول در خود استان بماند اینجا بهشت میشود.»
احمد علیرضا بیگی نماینده تبریز هم ضمن اذعان به کارشکنی مسئولان ایران در راه اندازی کارخانه مس در آزربایجان و تاراج معدن مس سونگون آزربایجان گفت: «روزانه یکهزار تن کنسانتره به ارزش ۲ میلیون دلار از مسسونگون ورزقان به خارج از آزربایجان می رود.»