بر این اساس، آیین یئغه اوخوماق (مرثیه‌خوانی) به شماره ۲۱۸۴ به ثبت ملی رسید. یئغئ (yeğe) اوخوماق
یکی از آیین هایی که بعد از فوت اقوام نزدیک توسط خواهر، مادر، همسر و… در بین خانم های تورک انجام می شود رسم یا آیین یئغئ اوخوماق است. که معمولا اشعار آن نسل به نسل و سینه به سینه بصورت شفاهی به دستشان رسیده است.
وقتی یکی از اقوام نزدیک وفات می کند خواهر، مادر و یا همسر درباره صفات خوب، اخلاق، منش و حتی درباره کارکردن متوفی و نیز زیبایی های ظاهری اشعاری را می خوانند و دیگر زنان هماهنگ با هم تکرار می کنند.
این آیین مخصوص بانوان است و در خانه و روی قبر انجام می گیرد. بانوان معتقد هستند برای هرچه با شکوه تر شدن مراسم متوفی باید یئغئ ها به نحو احسن خوانده شوند.
اشعار یا بایاتی هایی که خوانده می شوند محتوایی غمگین دارند.
حافظ فرهنگ و تاریخ خود باشیم و به نسل بعدی منتقل کنیم. ساختن آینده ای روشن برای خود و نسل بعد کار سختی نیست فقط باید به خودباوری برسیم.
محمد برزگر (دمیر گوجو)
