
پروانه دُم قهوهای، با نام علمیِ «(Euproctis chrysorrhoea (L»، آفت برگ خوار همه چیز خوار است که به درختان جنگلی و درختان میوه حمله می کند.
پیشتر، گونهای از این آفت در جنگل های قرهداغ تعیین شده است. بر اساس مطالعه زیست شناسی انجام شده در سال های ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸در نقاط مختلف جنگل های قرهداغ، حشرات بالغ این آفت از اواخر بهار ظاهر شده و پس از جفت گیری، پروانه ماده دستجات تخم خود را پشت برگ های میزبان قرار می دهد.
پس از دوره رشد جنینی، لاروهای سن اول از اوایل مرداد ماه ظاهر شده و در ابتدا از پارانشیم روی برگ ها تغذیه می کنند.
این لاروها ضمن دو مرحله پوست اندازی و تغذیه به تدریج تا شروع فصل سرما با تنیدن تارهای ابریشمی لانه ای را ایجاد کرده و تا بهار سال بعد در داخل آن زمستان گذرانی می کنند.
در بهار سال بعد لاروهای سن سوم زمستانگذران از لانهها خارج شده و دوباره به تغذیه از برگها و جوانهها شروع می کنند.
در بهار سال بعد لاروهای سن سوم بعد از دو تغییر جلد، در لابلای برگها به شفیره تبدیل می شوند؛ حدود ۲۰ روز بعد پروانههای بالغ ظاهر می شوند و بدین ترتیب آفت یک نسل در سال ایجاد می کند.
به گزارش ایرنا آفت «پروانه دم قهوه ای» گفته می شود از استان اردبیل به سمت جنگل های قرهداغ (ارسباران) شیوع یافته است.
بر اساس این گزارش مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی اعلام کرده است که این آفت «آسیبی به انسان و مزارع ندارد.»
رحیم مهردادی روش مقابله با این آفت را به ۲ روش مکانیکی و محلول پاشی اعلام کرد و افزود: «بهترین را ه مقابله با این آفت روش مکانیکی است چون دشمنان طبیعی این آفت اعم از زنبور، انواع مگس و قارچ در طبیعت وجود دارد و این ها به دست دشمنان طبیعی از بین می روند.»
آقای مهردادی در خصوص محلول پاشی هوایی برای مبارزه با پروانه دم قهوهای در جنگل فندقلوی اهر نیز گفت: «متاسفانه سازمان جنگلها، بالگردی برای محلولپاشی مناطق جنگلی این شهرستان در اختیار ندارد.»
مدیرکل منابع طبیعی با بیان اینکه عملیات مکانیکی باید در زمان مشخص (اواخر شهریور و اوایل مهر ) انجام شود، افزود: «امروز اقدامات مکانیکی میسر نیست چون آفت پیله را شکسته و بیرون آمده است.»
فرماندار اهر نیز در این خصوص گفت: «با توجه به اینکه سه هزار هکتار از جنگلهای [قرهداغ] ارسباران در شهرستان اهر واقع شده است، متأسفانه بخش اعظمی از این جنگلها دچار آفت پروانه دُم قهوهای شده است.»
این درحالیست که احمد محرمزاده، نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی گفته که «در چندین روستای حاشیه جنگل فندقلوی این شهرستان آفت پروانه دُم قهوهای علاوه بر مناطق جنگلی در باغات و مزراع روستائیان نیز فرا گرفته و باعث تعدید برای منابع طبیعی و اقتصادی کشاورزان شده است.»
معاون منابع طبیعی و کارشناس ارشد گیاه پزشکی نیز در گفت و گو با ایرنا گفت: «این حشره یک مرحله تخمی و یک مرحله لارو دارد و بعد تبدیل به شفیره و سپس تبدیل به پروانه می شود و تخم آن هیچ خسارتی به انسان و باغات ندارد و خود پروانه گزنده نیست و فقط موها را تحریک کرده و ایجاد خارش می کند.»
وی ادامه داد: «لارو این پروانه از برگ درختان و درختچه های جنگلی تغذیه می کند اما با توجه به اینکه میزبان ترجیحی آن درختان بلوط هستند به عنوان پروانه گیاهخوار بلوط معروف شده است.»
صادقی خاطرنشان کرد: «لاروها معمولا در طول روز از برگ ها تغذیه کرده و شب ها را در لانه ها میگذرانند. با رشد لاروها و بزرگ تر شدن آنها و به دلیل کمبود جا، لانه ها بزرگ تر شده و یا در قسمت های دیگر لانه های جدیدی که مانند کیسه های سفیدی بر روی درختان آویزان هستند، ایجاد میشود.»