حماس از گروه‌هایی است که در فهرست تروریستی ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار دارد و گزارش تازه سازمان دیده‌بان حقوق بشر، یکی از جامع‌ترین مطالعات بین‌المللی دربارهٔ تهاجم بی‌سابقه این گروه به جنوب اسرائیل است.
بنابر گزارش‌ها، حماس «با خشم» به این گزارش واکنش نشان داده و خواستار «انصراف» دیده‌بان حقوق بشر از گزارش خود و «عذرخواهی» شده است.
این گزارش که روز چهارشنبه ۲۷ تیر منتشر شد، مجموعه‌ای از «جنایات» را تحت قوانین بین‌المللی معرفی می‌کند که به گفته آن، حماس و هم‌پیمانانش آن‌ها را نقض کرده‌اند.
بلقیس ویله، معاون مدیر دیده‌بان حقوق بشر، در یک نشست خبری در مورد تعداد این جنایات گفت: «برای ما امکان‌پذیر نیست که تعداد دقیق موارد را مشخص کنیم»، اما افزود «بدیهی است که در آن روز صدها مورد بوده است».
دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید: این جنایات شامل «حملات عمدی و کورکورانه علیه غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی؛ کشتار عمدی افراد در بازداشت؛ رفتار ظالمانه و دیگر رفتارهای غیرانسانی؛ خشونت جنسی و جنسیتی؛ گروگان‌گیری؛ مثله‌کردن و دزدیدن اجساد؛ استفاده از سپر انسانی؛ و چپاول و غارت» بوده است.
جزئیات این گزارش بر موارد ناقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه متمرکز است، قوانینی که عمدتاً در کنوانسیون‌های ژنو در مورد رفتار در وضعیت جنگی وضع شده‌اند.
حمله پانزدهم مهر حماس، به گفته آمارهای اسرائیلی و طبق شمارش خبرگزاری فرانسه، منجر به مرگ ۱۱۹۵ نفر شد که بیشتر آن‌ها غیرنظامیان اسرائیلی بودند.
حمله‌کنندگان همچنین ۲۵۱ نفر را به گروگان گرفتند که ۱۱۶ نفر از آن‌ها همچنان در غزه هستند، از جمله اجساد ۴۲ نفر که ارتش می‌گوید مرده‌اند.
اسرائیل از آن زمان با حملات شدید هوایی، دریایی و زمینی خود به حمله حماس پاسخ داده است که بر اساس داده‌های وزارت بهداشت غزه، دست‌کم ۳۸ هزار و ۶۶۴ نفر را در غزه کشته است که بیشتر آن‌ها نیز غیرنظامی بودند.
انتشار جزئیات کمک ده‌ها میلیون دلاری ایران به سران حماس در یک دوره شش ساله
اگرچه گروه اسلام‌گرای حماس به عنوان سازمان‌دهنده حمله شناخته می‌شود، اما این گزارش از دیگر گروه‌های مسلحی که روز ۱۵ مهر مرتکب جنایات جنگی شده‌اند نیز نام می‌برد که «جهاد اسلامی فلسطین» ازجملهٔ آن‌ها است.
خانم ویله گفت: «در واقع، این غیرنظامیان غزه نبودند که بدترین سوءاستفاده‌ها را مرتکب شدند» و افزود نسبت دادن ارتکاب این جنایات به غیرنظامیان غزه «ادعایی بود که حماس زود مطرح کرد تا خود را از این رویدادها جدا نشان دهد، و اسرائیل نیز از آن برای توجیه عملیات انتقام‌جویانه خود استفاده کرد».
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران همواره این تهاجم حماس به غیرنظامیان در جنوب اسرائیل را ستوده‌اند و گزارش‌هایی نیز از اعطای کمک مالی و تسلیحاتی تهران به این گروه منتشر شده است.
اقدامی «کاملاً سازمان‌یافته»
بلقیس ویله، معاون مدیر دیده‌بان حقوق بشر، در ادامه سخنان خود در مورد این گزارش تازه، به «ماهیت کاملاً سازمان‌یافته و هماهنگ» حمله به شهرها، شهرک‌های کیبوتص و پایگاه‌های نظامی در جنوب اسرائیل در روز پانزدهم مهر اشاره کرد.
در گزارش دیده‌بان حقوق بشر آمده است: «در بسیاری از مکان‌های حمله، جنگجویان مستقیماً به سمت غیرنظامیان، اغلب از فاصله نزدیک، هنگام فرار و به افرادی که در حال رانندگی خودرو در منطقه بودند، شلیک کردند».
این گزارش می‌افزاید که «آن‌ها به اتاق‌های امن و پناهگاه‌های دیگر نارنجک انداختند و شلیک کردند و همچنین با راکت‌انداز به خانه‌ها حمله کردند. برخی خانه‌ها را آتش زدند، افراد را سوزاندند و خفه کردند تا بمیرند، و دیگران را مجبور به فرار کردند که سپس آن‌ها را دستگیر کردند یا کشتند».
بحران غزه و کرانه باختری از نگاه نماینده دیده‌بان حقوق بشر
سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد: «شواهدی از اعمال خشونت جنسی و جنسیتی توسط جنگجویان از جمله برهنه‌کردن اجباری و انتشار تصاویر جنسی بدون رضایت در شبکه‌های اجتماعی یافت شده است».
به گزارش خبرگزاری فرانسه، حماس با عصبانیت این گزارش را رد کرده و در بیانیه‌ای گفته که «ما این دروغ‌پردازی‌ها و تعصب‌ورزی آشکار به نفع اشغالگر را رد می‌کنیم و عدم حرفه‌ای‌گری و اعتبار در گزارش دیده‌بان حقوق بشر آشکارا دیده می‌شود. ما خواستار انصراف از آن و عذرخواهی هستیم».
گزارش تازه سازمان دیده‌بان حقوق بشر تنها رویدادهای پانزدهم مهر (۷ اکتبر) را پوشش می‌دهد و نه جنگ متعاقب آن را. گروه حماس گفته است که باید به واکنش جنگی اسرائیل نیز توجه می‌شد. دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرده که هنوز در حال بررسی درگیری‌ها در نوار غزه است.